Suy
niệm Chúa Nhật Thứ 22 Mùa Thường Niên Năm C
“Rồi buổi u sầu, em
với tôi”
“Nhìn nhau cũng đủ,
lãng quên đời.
Vài kề một mái, thơ
phong nguyệt,
Hạnh phúc xa xa, mỉm
miệng cười.”
(thơ Đinh Hùng)
Lc 16: 1-13
Mỉm miệng cười, khi anh hạnh phúc? U sầu rồi,
em đến với tôi? Hạnh phúc với u sầu, vẫn cứ là thơ phong nguyệt. Nhìn nhau rồi
cười mỉm, có còn là tình tự người nhà Đạo, mãi hôm nay.
Trình
thuật hôm nay, thánh sử Luca lại đã kể về một tình tự ở đời người, vẫn rất
thật. Thời xa xưa. Thời, mà ngôn sứ Amos có dịp ghé vương quốc Israel chốn giàu
sang, khi ấy. Nhưng, là đằng sau sự giàu sang kinh tế/chính trị/tôn giáo, ông
thấy cả một bầu trời buồn bã, đầy bất công. Bất công ở chỗ: người nghèo vẫn bị
bóc lột. Người thấp cổ bé họng, vẫn chẳng có tiếng nói, với một ai. Lời ông
viết, nay thấy dẫy đầy, trên thực tế. Thực tế, người người sống với nhau, vẫn
lau chau lừa đảo. Gian lận. Vẫn phá bỏ nhiều giá trị cao quý. Vĩnh cửu.
Hai
ngàn năm qua, nền văn minh các nước vẫn cứ tiến. Nhưng giá trị cao quý/vĩnh cửu
lại đã suy đồi, đảo
lộn. Người nghèo vẫn cứ nghèo. Kẻ giàu lại giàu thêm. Cán cân phúc lợi ở xã
hội, nay lỏng lẻo. Nhiều lãng phí. Con người ngày nay chỉ biết quan tâm đến chuyện
làm giàu. Chẳng lý gì đến người nghèo đói. Cũng đâu
biết gì chuyện thương yêu. Hiện tượng giết người cướp của, xảy ra như cơm bữa.
Ai nấy đều nhận thấy tham nhũng với bất công, cứ lan rộng. Ở xã hội. Nhưng họ
vẫn dửng dưng, như không biết. Dù các Đạo giáo có cảnh báo, nhưng nhiều người
lại quả quyết: giàu nghèo đâu là chuyện Hội thánh, mà sao các ngài cứ bận tâm.
Để mắt đến?
Rõ ràng, Chúa từng
nói:
“Giàu
có, khó vào được Nước trời.” (Mt 19: 24)
Khó đây, không vì
người đó vẫn quyết tâm làm giàu. Mà là, muốn được mệnh danh là giàu sang, người
người vẫn thích chọn kiểu tích lũy tiền của mà lẽ đáng ra những thứ ấy phải
được phân phối đồng đều cho hết mọi người. Cũng thế, không một ai có thể nói
mình rất kính yêu Đức Chúa, nhưng lại không lý gì đến người đồng loại, đang
cùng khốn, khó
nghèo. Giàu có với bất công tuyệt nhiên không thể sống hoà đồng ở Nước Trời.
Bởi, bất công với người đồng loại tức là: chối bỏ tình thương yêu, vốn là đặc
trưng cuộc sống của dân con nhà Chúa.
Ngày nay, vấn đề kinh
bang tế thế là chuyện tế nhị vì nó luôn đụng chạm/đòi hỏi mọi người phải thực
hiện công bằng xã hội, tôn trọng phẩm giá cá nhân, thực thi quyền căn bản của
con người, nghĩa là: những chuyện khiến mọi người –kể cả các tín hữu Đức Kitô
cũng như cộng đồng dân Chúa- cần quan tâm. Cho nên, làm nhân tố tạo bất công/kỳ
thị, tự khắc phải chối từ mọi thứ tình đang thôi thúc mọi người cần sống ở xã
hội.
Với xã hội tư bản, là
xã hội được xây dựng trên thi đua cạnh tranh, ai cũng cần tranh đua để sống
còn. Và, trong bất cứ cuộc đua tranh/giành giựt dù chánh nghĩa, bao giờ cũng
chỉ có một số ít người thắng, nhưng người thua lại rất nhiều. Ví dù ta có gọi
ganh đua/tranh thắng là những hên xui/mayrủi” kiểu xổ số đi nữa, các tình huống
tương tự vẫn dẫy đầy một chụp giựt tài sản của nhau, như chuyện thường ngày ở
huyện. Nhưng, với huyện nhà Đạo, chuyện yêu thương nhịn nhường vẫn phải là đặc
trưng, cần cổ vũ.
Đằng khác, không thể
chấp nhận coi đó là chuyện bình thường được, khi vẫn còn rất nhiều người đang
sống ở các khu nhà ổ chuột, không chịu nổi. Vẫn cứ phải quần quật làm việc ngày
hơn 12 tiếng. Suốt tuần. Hoặc, vẫn có người cứ phải chịu cảnh đói khát/lầm
than, suốt năm trường. Cứ phải bán máu. Ở đợ. Làm thân nô lệ tình dục, suốt
cuộc sống.
Cũng không thể gọi đó
là “chuyện bình thường ở huyện”, khi vẫn còn một số “đại gia” cứ nhởn nhơ “ăn
trên ngồi chốc”. Phè phỡn. Vui chơi. Phung phí tiền bạc. Khai thác/bóc lột mồ
hôi nước mắt của kẻ bần hàn, có cuộc sống dưới mức trung bình, mà phẩm giá cho
phép. Không thể là “chuyện bình thường” được, khi cả đến con dân nhà Đạo, bằng
cách này cách khác, đang góp phần dựng xây cảnh bất công. Cứ khuyến khích thúc
đẩy con cháu ngoi trèo lên đẳng cấp cao sang, quyền quý.
Rất giàu.
Vấn đề đặt ra hôm
nay, không phải là ta quyết tâm cổ súy sự đồng đều toàn diện. Tuyệt đối. Thực
tế, là ở nhiều lãnh vực đa phần dân chúng vẫn sống không đồng đều. Nhưng, về
phẩm giá và quyền được bình đẳng của con người, không ai có thể tự cho mình
“hơn hẳn” người khác. Là dân con theo Chúa, có ý thức, ta không thể nhân nhượng
khiến giảm bớt nhân phẩm hoặc chí khí của con người, cách này cách khác. Càng
nhận lãnh nhiều quà tặng, từ đâu đó, ta càng phải biết sẻ san cho những người
đang cần nhiều hơn ta.
Bài đọc 2, tác giả
thư gửi cho Timothê cũng đã khuyến khích đồ đệ hãy nguyện cầu cho những vị đang
cầm quyền, ở nhiều nơi. Cầu, là nguyện cho họ biết sử dụng đúng đắn quyền hành
mình đang nắm, để giúp đỡ mọi người dưới trướng được sống trong an lành. Tác
giả bức thư (có thể là thánh Phaolô hoặc đấng chủ quản nào đó thuộc giáo hội
tiên khởi), từng là nạn nhân bị giới cầm quyền thời đó hành hạ, chẳng khuyên ta
nên hỗ trợ các chính sách mà nhà lãnh đạo của ta đề ra. Hội thánh không thể tự
đồng hoá đặt mình vào với giới cầm quyền ở bất cứ nơi đâu trên thế giới. Chí
ít, là khi giới chức cầm quyền ấy áp đặt chính sách bất công kỳ thị, lên người
dân.
Trình thuật, nay nói
về cung cách quản cai khi điều hành mọi việc trong đời sống thực tế ở
đời. Quản gia, là người nắm trọng trách quản trị/điều động các tài sản/đồ vật
cho chủ mình. Vị quản gia được Chúa kể ở trình thuật là người bê tha, xấu
xa. Anh phung phí tài sản của chủ. Nên, khi biết mình sẽ bị nghỉ việc, bèn tìm
cách ổn định tương lai cho riêng mình. Và người chủ khen anh “đã hành động khôn
khéo, biết sử dụng cung cách rất bất công, hầu tránh thoát một kỷ luật. Dĩ
nhiên, khi kể truyện, Đức Giêsu không có ý đề cao tính bất lương của người làm
công cho chủ. Ngài chỉ muốn người nghe hôm ấy chú ý đến thái độ “nhìn xa trông
rộng” của “con cái đời này”, mà thôi.
Tự như tác giả viết
thư cho Timôthê, ở trình thuật hôm nay, Đức Giêsunhấn mạnh đến khía cạnh sáng
suốt, điều nghiên, suy tính khi phải giải quyết việc gì cần đến trí óc. Phân
tách. Chính đó là ý nghĩa của lời Ngài nói:
“Phần Thầy, Thầy bảo
cho anh em biết: hãy dùng tiền của bất chính mà tạo tình thân bạn bè, phòng khi
hết tiền hết bạc, họ sẽ đón rước anh em vào chốn vĩnh hằng.” (Lc 16: 9)
Đề cao cung cách giải
quyết sự việc trong giao tế với đời, Đức Giêsu căn dặn người người hãy nhớ rằng
mình chỉ là quản
gia trông nom tài sản của chủ nhân ông mà thôi, chứ mình không phải là người
thủ đắc tài sản ấy. Có nghĩa là, ta chẳng có quyền hạn gì trên bất cứ thứ gì
mình đang tạm thời sử dụng. Là người Công giáo đích thực, biết rõ cung cách
hành xử được Chúa chỉ dạy, ta sẽ không thể nói như người đời, rằng: “Tiền
bạc/tài sản của tôi, tôi muốn làm gì thì làm chứ!”, là như thế.
Tựu trung, câu mà mọi
người cần hỏi về thành quả của cuộc sống, sẽ không là: “Anh/chị gầy dựng
được bao nhiêu cơ đồ, của cải, thế?” Mà là: “Anh/chị có sử dụng của cải mình
ðang tạm chiếm hữu vị mục ðích tốt ðẹp là tạo phúc lợi chung cho mọi ngýời, hay
không?” Đó chính là ý nghĩa của Lời Chúa khi Ngài căn dặn đồ đệ, về việc
“tạo tình thân bạn bè”, ở trình thuật, rất hôm nay.
No comments:
Post a Comment