Lm Yuse Nguyễn-Thế-Thuấn: Thơ Thánh Phaolô 1Cor 15: câu 29 đến 34

Hai lý-luận ‘ad hominem’ – Lời cảnh-cáo.

1)Lý thứ nhất: thói-tục chịu thanh-tẩy vì người chết.

Các thuyết để cắt-nghĩa: Allo. ICOr 411-414. Héring 142s

Cái-nhiên hơn, thì hiểu thế này: tại Cor có những tín-hữu chịu thanh-tẩy vì bà con thân-thuộc hay bạn bè của họ đã chết, mong ơn cứu-rỗi cho những người ấy bằng cách đại-diện đó.

Trong thói-tục lộ ra một quan-niệm về bí-tích khá mà-thuật, mê-tín. Thánh Faolô không lên án, mà cũng chẳng chấp-nhận. Ở đây, ngài chỉ kéo lý-luận: thái-độ bất-nhất của tín-hữu nếu không tin vào sự sống-lại.

2)Các câu 30-32 là lý thứ hai: kiên-tâm chịu khó của tín-hữu và nỗ-lực chống lại những mãnh-lực sự dữ thảy đều hão-huyền, nếu thực-sự cuối cùng chỉ còn cái chết trước mất.

Công việc của Faolô thành vô-lý-nghĩa nếu không có sự Sống-lại.

Những gian-lao, cái chết như rình luôn, những nỗi nguy-ngập tại Efêsô… Tất cả những điều ấy nào có ích gì. Khôn hơn không fải là khẩu-hiệu của những kẻ ăn chơi cho biết mùi đời đó ư (lời trích tự Ys 22: 13). (NB. Vulgata cắt câu không đúng nghĩa trong câu 32)

Có vấn-đề tranh-luận: Đấu với mãnh-thú (ethèriomákhèsa): coi Allo ICor 415s.Hiểu theo nghĩa đen (án cho tội-nhân vào hí-trường đấu với hùm beo sư tử) khó nhận: vì Faolô là công-dân Rôma (Digesta damnatur, libertatem perdung), không có ám-chỉ trong những nỗi khổ Faolô nói trong 2Cor 11: 23-33, không có một tiếng nào trong Cv, và một sự-kiện: Faolô không chết tại Êfêsô!

Một vấn-đề khó bình-tĩnh nhận xét nữa là 32b. Làm sao rút kết-luận như thế nếu đã tin vào hồn trường-sinh bất-tử! Nhân-sinh-quan của Kinh Thánh và cũng là của Faolô: hồn xác nơi con người làm nên một vật duy-nhất. (nhưng nên coi 2Cor 5: 6-8 Ph 1: 23).

Câu 33-34

Những lời cảnh-cáo nghiêm-nghị. Faolô lấy một câu thơ của Menander (trong kịch Thais) mà nói lên lời tục-ngữ ‘gần mực thì đen’: tín-hữu hãy coi chừng trong khi giao-dịch với bang-cận ngoại-đạo, để lôi kéo họ về lại tâm-não của thứ triết-lý duy-vật hưởng-lạc, làm họ mất cả lòng tin.

Hãy nhớ triết-lý nhân-sinh hưởng-lạc trên xuất tự miệng những người say mèm, không còn có thể nhận thực-tại là gì. Lòng tin rất tỉnh-táo và thực-tiễn. Tại Corinthô, có những kẻ mang danh tín-hữu mà tuyệt-nhiên về Thiên-Chúa thì chẳng hiểu tí gì (Mỉa mai cái tham-vọng gnôsis của họ)

                                                                                                                        (còn tiếp)

Lm Yuse Nguyễn Thế Thuấn

Bài Giảng-huấn thập-niên 1960’ phổ-biến nội-bộ