Năm
xưa, các nhà hiền triết đã dày công nghiền ngẫm đủ mọi triết lý, thế mà cuối
cùng vẫn giọt vắn giọt dài đưa ra một nhận định: “Sống trước đã, triết lý
sau”.
Triết
lý sống và sống triết lý, hoặc chính trị-tà trị vẫn là cách thế, để sống. Sống
đúng đường lối. Đúng đạo làm người. Vì thế, người dân thường ở huyện, dù còn ở
trong hay đã ra ngoài Đạo, vẫn nghĩ rằng Đức Chúa chẳng khi nào uỷ thác cho
Giáo hội một trọng trách kinh tế, chính trị nào cả. Để hỗ trợ cho lập trường
của mình, nhiều người đã viện dẫn đoạn Tin Mừng hôm nay để làm bằng. Nếu nhận
thức được ý nghĩa cũng như bối cảnh trong đó đoạn Tin mừng hôm nay được viết
lên, sẽ chẳng có ai muốn cho Giáo hội cứ ru rú ngồi trong khung cửa để suy niệm
và dạy dỗ cho nhau những thực tại lành thánh và chân lý vĩnh cửu. Sẽ chẳng thấy
ai reo vang tiếng hát thánh vịnh rất xưa, mà chỉ lưu tâm đến loại nhạc thánh ca
thời đại hợp thời, mà thôi.
Vào
thời Đức Kitô, chúng ta đều biết có nhiều vị lãnh đạo hội đoàn vẫn tự hào cho
rằng mình thuộc giống giòng đạo hạnh, siêng chăm như nhóm Nhiệt thành. Nhiệt
thành là đám người mộ đạo quá mức bình thường, được tổ chức rất qui củ, lớp
lang vào cuối thời kỳ người La Mã còn đô hộ Do thái. Một trong những cố gắng mà
nhóm Nhiệt thành cổ vũ đến cùng là duy trì việc nộp thuế cho đám dân quân đô
hộ. Lúc ấy, chắc cũng có một số người dám nghi ngờ Đức Kitô thuộc nhóm này nên
mới tìm đến gạn hỏi, đặt bẫy. Nhưng, Ngài luôn chứng tỏ là Ngài đứng về phía
những người nghèo hèn, ốm đau bệnh tật,
những nữ phụ tai tiếng và cả đám người sống bên lề xã hội nữa.
Tin
Mừng cho thấy Đức Kitô luôn công kích các tay đầu nậu tôn giáo đương thời. Ngài
cũng đã nhiều lần khuấy động, thức tỉnh bọn người còn ngủ vùi tại những nơi
Ngài đặt chân đến. Ngài chống đối mọi hình thức bạo động, khủng bố; luôn khuyên
dạy các đồ đệ dõi theo bước chân dài truyền giáo, biết quên mình đi mà yêu
thương và nguyện cầu cho những kẻ hãm hại chính mình. Các tay ma đầu, tác oai
tác quái luôn rình rập sơ hở để báo cáo lấy điểm với phe nắm quyền. Đức Kitô
còn muốn mọi người phải tỏ ra công minh chính trực như Đức Chúa vẫn trông chờ
nơi thế giới phàm trần. Đã nhiều lần, Ngài hằng minh định rằng không nên dựa
vào vũ khí hoặc sự khiếp sợ, trả thù, mà chỉ có tình thương mới có thể biến đổi
được tâm can những người làm chính trị, nắm giữ quyền hành. Chính trị của Đức
Chúa chính là tình yêu ngự trị chứ không phải thứ tà trị hay tà ma, ác thần
đang còn ngự trị nơi lòng dạ của kẻ xấu. Dứt khoát không thể nghi ngờ được là
Ngài thuộc nhóm “Nhiệt thành” bợ đỡ đám quỷ ma thống trị.
Tin
Mừng hôm nay diễn tả, Đức Kitô, thay vì xoáy mòn, đảo lộn uy quyền của người
trần thế, ngược lại, Ngài vẫn nâng đỡ và yểm trợ họ. Ngài không chỉ làm có thế,
mà còn làm hơn thế nữa. Ngài không chỉ nói “Những gì của Xêda, hãy trả lại
cho Xê-da” mà còn thêm: “và đem về với Đức Chúa những gì thuộc về Đức
Chúa”. Chân lý thực tiễn này gồm tóm mọi vua quan, tiến chức nơi trần thế.
Mọi quyền năng, đất nước, mọi giới chức nắm giữ quyền hành, xuất tự Đức Chúa,
phải được đưa về với Đức Chúa. Điều này có nghĩa: với tư cách là con dân của
Đức Chúa, chúng ta chẳng thể nào đem nghĩa vụ ta có đối với trần thế để rồi thu
về một mối, trao tất cả cho mình Đức Chúa mà thôi. Làm như thế là sai lầm và
còn nguy hiểm nữa.
Cứ
liên tưởng đến những chương sử đen tối của thế kỷ vừa qua, sẽ thấy nhiều chuyện
trái khoáy đã xảy ra với cả những người công chính chuyên đi lễ hằng tuần mà
vẫn chẳng biết kết hợp hài hòa giữa thói quen giữ đạo ngày của Chúa với trách
nhiệm ngoài đời vào ngày trong tuần. Trách nhiệm ở ngoài đời tức là thứ chính
trị rất chính đáng để ta có thể mãi mãi ngự trị trong tình yêu của Đức Chúa. Có
lẽ vì thiếu kết hợp hài hòa mà sự dữ, quái ác vẫn cứ ngang nhiên tồn tại.
Các
bậc trưởng thượng trong Giáo hội lâu nay phụ trách việc công bố Tin Mừng cho
người trần thế vẫn có bổn phận dùng mọi cơ cấu chính trị, hoặc diễn đàn thế
giới để làm công tác mà Bề Trên giao phó. Đó là công tác phối hợp hài hoà sao
cho Tình yêu của Đức Chúa với con người được thể hiện với toàn thể tạo vật và
người đời. Đời cũng như Đạo. Bên trong cũng như bên ngoài dân được chọn. Ở bài
đọc thứ nhất, ngôn sứ Ysaya đã sử dụng cũng một thông điệp tương tự để nhắc nhở
chúng ta về Tình yêu của Đức Chúa khi Ngài gọi chúng ta bằng tên riêng của
mình.
Đôi
lúc, có thể có người trong chúng ta sẽ không đồng ý với các bậc trưởng thượng
trong Giáo hội và e ngại rằng các đấng không nắm được thông tin chính xác, nên
đôi lúc có thể đã dẫm chân lên nhau, vượt phạm vi, giới hạn của quyền bính. Nếu
quả có thế, chúng ta cũng nên nói cho các vị ấy biết. Đồng thời cũng phải nâng
đỡ, hỗ trợ để các đấng có được một lập trường thông thoáng, biết co dãn khả
năng suy xét, phán đoán của mình. Tuy nhiên, cũng đừng bao giờ nhẹ dạ nghe theo
lời dụ dỗ của những kẻ phóng đãng chỉ muốn Hội thánh xa rời truyền thống chân
chính của Đạo. Những người này chỉ cù cưa biện luận, muốn đưa ra một định hướng
phóng túng khiến ta dễ nghe theo, bằng những bánh vẽ đủ mầu sắc đa dạng hoặc
còn tô điểm thêm bằng những ưu tiên hấp dẫn, vẫn ban phát cho cộng đồng nhân
loại.
Nếu
Hội thánh tỏ dấu không muốn tham dự tích cực vào những chuyện chuyển đổi xu
hướng xấu xa, thì việc Đức Kitô đã sống, chết đi và sống lại từ cõi chết cho
con người sẽ trở nên hư luống, vô bổ. Điều chắc chắn là: chúng ta vẫn phải đem
đến cho đời (tức Xê-da) những gì người đời có quyền được hưởng nhân danh mọi
tốt lành, của chung. Nói cách khác, mọi người vẫn phải tỏ ra trung thành với Đức
Chúa, là Đấng đã kêu mời tất cả các Xê-da trên trần thế, hãy cứ trông chờ vào
những gì mình đã thực hiện hoặc chưa kịp đưa vào hiện thực. Bởi vì, lúc ấy có
thể chúng ta sẽ được yêu cầu giải thích lý do tại sao vẫn để cho một số người
rời bỏ cộng đoàn. Vẫn còn có những người bỏ cuộc, thiếu kiên nhẫn trông chờ quà
tặng của Đức Chúa, ngay từ đầu.
Cuối
cùng, dù ta có tự hào mình thuộc thành phần đứng đắn hoặc chính quy, thì việc
ra đi hoặc phân tán cộng đoàn đều là dấu hiệu không tốt; đều là thứ chính trị
trái với kỳ vọng của mọi người. Chí ít, đối nghịch với lời truyền của Đức Chúa.
Vì thế, chính trị chẳng bao giờ
chống đối ý định của Đức Chúa. Chí ít, là của Đạo. Đó chỉ là tà trị.
Lm Richard Leonard sj
Mai Tá lược dịch
No comments:
Post a Comment