ĐỨC YÊSU :
THỜI RAO GIẢNG
Cuộc
đời rao giảng của chúa Yêsu diễn tiến trong khoản thời gian 3 năm. Theo dữ liệu
từ Tin mừng Yoan, Chúa Yêsu đã 3 lần lên Yêrusalem dự lễ Vượt Qua (Paskha). Tin Mừng Nhất lãm lại tổ chức trình
thuật cách thế nào để nhắm Yêrusalem làm trung tâm kết thúc sứ vụ. Do đó, Nhất
lãm chỉ nói đến hoạt động của Chúa Yêsu tại khu vực Galilée và hành trình đi
lên Yêrusalem. Hành trình nầy có tính chất đạo lý: Tiên tri là phải chết tại
Yêrusalem. Để mở đầu cho sứ vụ công khai, Yêsu, Con Thiên Chúa nhập thể, đã có
những bước chuẩn bị. Chúng ta cùng tìm hiểu.
I. CHÚA YÊSU CHỊU THANH TẨY.
1. Thanh tẩy của Yoan tiền hô.
-
Thanh tẩy tòng giáo.
Người Do Thái có thanh tẩy tòng giáo cho
những dân ngoại muốn gia nhập đạo khỏi những ố nhơ của ngoại giáo. Yoan áp dụng
cho toàn dân Do Thái thanh tẩy nầy. Như thế, Do Thái cũng bị liệt vào hàng dân
ngoại, là cách xưng thú: họ không còn xứng đáng Dân Thiên Chúa nữa. Yoan thực
hiện thanh tẩy là thực hiện ơn thiên triệu làm ngôn sứ của mình cách điển hình.
-
Lời kêu gọi hối cải của Yoan.
Hàng lãnh đạo tôn giáo Do Thái coi thường phép rữa và lời kêu gọi hối
cải của Yoan với lý do họ là Dân Thiên Chúa, tuy rằng thực chất họ đã trở thành
dòng dõi con rắn xưa đối địch với Thiên Chúa. Họ cố nại vào dòng dõi xác thịt
của mình. Tuy nhiên, Dân Thiên Chúa thời Cánh Chung được tạo nên nhờ thanh tẩy,
qua việc hối cải.
Không di sản nào, dù cao quý, như mặc khải của Thiên Chúa, có thể bảo
đảm cứu rỗi, nếu chính mình không dấn thân vào đòi hỏi hiện tại của Thiên Chúa.
Đây cũng là thực trạng đáng buồn của nhiều tín hữu ngày nay: tin vào việc giữ
lề luật, là có vé vào Nước Thiên Chúa.
-
Loan báo Đấng sẽ đến.
Yoan thông báo Đấng sẽ đến sau nhưng “ mạnh hơn” ( Ikhuros : mạnh hơn
nhiều nhân vật như thiên thần, satan…) Đây là Đấng giải phóng, phán xét, được
trông đợi. Đấng nầy: Yoan không đáng làm nô lệ hèn hạ nhất. ( mặc dù ông được
xem là ngôn sứ vĩ đại ). Lý do: Nô lệ Do Thái không buộc phải cỡi giày, xách
dép cho chủ; môn đồ có thể giúp việc cho tôn sư như nô lệ, ngoại trừ việc xách
giày. Yoan vạch rõ mình kém xa Đấng sẽ đến cũng như ám chỉ tư cách tư tế của
Ngài : Đấng thanh tẩy trong Thần Khí và lữa.
Thanh tẩy của Yoan được hiểu như 1 nghi tiết áp dụng cho đoàn người hối
cải, trông chờ thanh tẩy Cánh Chung để thoát cuộc phán xét sắp đến.
2. Chúa Yêsu chịu thanh tẩy.
Tất cả các Tin Mừng đều đề cập đến
biến cố nầy, nhưng mỗi thánh sử chú trọng vào các vấn đề khác nhau. Các trình
thuật có điểm chung nhất là đề cập đến giờ khai mạc của Mêsia, Con Thiên Chúa,
trong Thánh sử.
2.1 Giai đoạn chuyển giao Cựu Ước-Tân Ước.
Yoan tẩy giả nhận chân vị thế thấp hèn, muốn
từ chối thực hiện thanh tẩy, nhưng Chúa Yêsu không chấp nhận. Không phải Ngài
khiêm tốn như nhiều người ngộ nhận, cũng như địa vị và thanh tẩy của Ngài sẽ
lập cao trọng hơn muôn phần. Ngài chịu lấy vì lý do cao cả : Làm trọn mọi Công
Chính. Ngài đến để hoàn tất Luật cũ, vì thế, có từ “làm trọn”.
“Làm trọn : pleroun” trong kinh thánh
có ý nghĩa liên lạc giữa Cựu - Tân Ước. Chúa Yêsu một mặt suy phục Giao ước củ
là mặc khải Thiên Chúa chất chứa trong lề luật. Mặt khác, Ngài trổi vượt giao
ước cũ vô ngần, vì mặc khải là 1 cục diện tiệm tiến. Như thế, làm trọn là bảo
toàn - biến đổi, cải thiện mà vẫn duy trì.
Công
chính là từ ám chỉ Thập giới, ý muốn của Thiên Chúa. Từ nầy trong Tin Mừng
Matthêu là sự trọn lành Kitô giáo. Công chính dùng ở đây là công chính cũ, là
từ phác họa để đề cập đến công chính mới về sau.
Chịu
thanh tẩy của Yoan, một nghi thức hối cải do vị ngôn sứ giao thời Cũ - Mới thực
hiện, Chúa Yêsu trung tín với tiệm tiến của Thánh sử mà chịu lấy thanh tẩy hối
cải, tuy Ngài là Đấng vô tội. Chính vì thế, nhờ Ngài, thanh tẩy bằng nước biến
đổi bằng thanh tẩy trong Thánh Thần: biểu trưng là thanh tẩy Kitô giáo. Nói nôm
na, khi nhận thanh tẩy của Yoan, Ngài tác thánh nên thanh tẩy trong Thần Khí
cho nhân loại. Giao ước mới nay thành tựu mọi điều dạy của giao ước cũ. Mọi
giới trong luật cũ được giữ trọn và trở nên hoàn bị.
2.2 Thị kiến.
Các
Tin Mừng nói khác nhau về thị kiến. Marco nói Chúa Yêsu thấy và nghe tiếng từ
trời nói với Ngài. Matthêu lại nói trời mở ra cách khách quan. Luca nói trời mở
ra thật, cảm tưởng ai cũng được chứng kiến, dù rằng ông nhắm đến gương mẫu của
Chúa Yêsu đối với mọi người chịu thanh tẩy về sau. Chúng ta cùng tìm hiểu.
-
Trời mở ra :
Ý
tưởng Trời – Đất đóng kín là Thiên Chúa không đi lại gần gũi với dân của Ngài
như xưa. Trời mở ra là một đặc ân, là điều kiện dọn đường cho Thần Khí tuôn
xuống. Ý tưởng nầy xuất phát từ Ysaia 63, 19, bộc lộ sự trông chờ Cánh Chung
dưới hình ảnh 1 cuộc xuất hành. Trời mở ra là thời khai mạc giao ước mới, bắt
đầu dưới quyền lực Thần Khí. Thời của những kỳ công Thiên Chúa ban cho nhân
loại. Thời mà Thiên Chúa mở toang các bí ẩn của Ngài để lặp lại liên lạc Cha – Con
qua Chúa Yêsu, Con Thiên Chúa. Chúa Yêsu ở đâu, Dân Ngài ở đó. Đấng vô tội Con
Thiên Chúa ở giữa những kẻ xưng thú tội lỗi. Hình ảnh vị tôi trung YHWH mang
tội nhân loại đã xuất hiện đó đây trong trình thuật.
-
Thần Khí đáp xuống :
Trình thuật gợi nhớ trong Sách Sáng Thế.
Lúc khởi nguyên vũ trụ, Thần Khí đáp xuống để khai sáng công cuộc tạo thành.
Thời thành tựu cũng xuất hiện Thần Khí ấy, Thần Khí của Đấng Mêsia.
- Tiếng bởi Trời :
Trong Kinh Thánh, Tiếng Thiên Chúa phán chỉ việc tấn phong, trong Ys 42,
1 là tấn phong người Ebed ( Con – Người tôi tớ ) vào sứ mạng ngôn sứ Cánh
Chung. Lời tự Trời chứng thực việc tấn phong Ngài giữa dân tội lỗi.
Thanh tẩy của Chúa Yêsu là bước quyết liệt trong Thánh sử. Cứu độ thánh
sử là thể hóa Chúa Yêsu : Ơn Cứu Độ. Ngài sống ơn cứu độ nơi mình Ngài. Thanh
tẩy báo trước hướng đi đời nhân thế Ngài. Trình thuật nhuốm đẫm mầu nhiệm
Thương Khó và Phục Sinh: Ngài xuống nước / Xác Ngài hạ huyệt; Trời mở ra, Thánh
Thần xuống, Tiếng tự Trời / Chúa sống lại, được tôn dương bên hữu Thiên Chúa,
lãnh lấy Thánh Thần và ban ơn xuống. Như thế, thanh tẩy tại sông Yordan phát
họa trước thanh tẩy bằng máu trong khổ nạn và phục sinh. Thanh tẩy của
Hội Thánh mỗi tân tòng là thanh tẩy trong sự chết và sự phục sinh của Chúa
Kitô.
Ý
thức tư cách Mêsia, Con Thiên Chúa của Chúa Yêsu đã hình thành trước thanh tẩy
và cũng chính vì thế mà Ngài nhận thanh tẩy của Yoan. Ngài chịu thanh tẩy với ý
định hiến mình vào sứ vụ Thiên Chúa Cha trao phó, theo xuất xứ Kinh Thánh, để
làm trọn mọi nghĩa công chính. Thiên Chúa đã chuẩn y.
II. CHÚA YÊSU CHỊU CÁM DỖ (Mt 4,1-11
Mc 1,12-13 Lc 4,1-13)
Nhất
Lãm đều nhắc đến các cơn cám dỗ theo thần học riêng, được trình bày tăng dần về
tâm lý : Từ miếng ăn đến sự phong phú của cải. Như thế, tóm gọn mọi khu vực có
thể làm người tín hữu đã thanh tẩy bị cám dỗ. Luca lại chêm thêm gia phả của
Yêsu lên đến Ađam trong trình thuật, gợi nhớ cơn cám dỗ trong vườn địa đàng và
sự thảm bại của nguyên tổ. Yêsu, khởi điểm của tạo thành mới, cũng phải chịu
thử thách. Ađam cũ ước vọng làm Thiên Chúa, Ađam mới, Con Thiên Chúa, lại quay
lưng với vinh hiển trần gian để đi vào con đường vâng phục.
1. Các yếu tố trong cơn cám dỗ.
- Sa mạc nơi thử luyện
Cựu
Ước trình bày sa mạc là nơi cư ngụ của những kẻ bị trục xuất, ngoài vòng pháp
luật, nơi ẩn náu của mãnh thú, tà ma, quỷ dữ. Mặt khác, các ngôn sứ lại xem đó
là thời thanh xuân của Israel khi đính hôn với YHWH, khác xa với cảnh sa đọa
tại Canaan. Đó là nơi đào luyện dân trong 40 năm để hình thành Dân Thiên Chúa.
Thời gian, không gian nầy cũng ứng với Chúa Yêsu trước sứ vụ rao giảng. Thiên
Chúa thường xuyên thử luyện người lành để chứng tỏ lòng trung trực. Abraham,
gương mẫu lòng trung tín, bị thử thách hiến tế Isaac.
- Ma quỷ. ( Avram : Satana )
Một
dung mạo phức tạp trong Cựu Ước, là kẻ chống đối Thiên Chúa và chương trình ân
sủng của Ngài. Thử thách trong sa mạc khai mào dấu hiệu chống đối sau nầy. Chúa
Yêsu nhận lấy Thần Khí để chiến đấu tiêu diệt quyền lực hắc ám.
- Chay – Không ăn.
Matthêu nói ăn chay, Luca bảo không ăn. Chúng ta cần nhớ lại các dung
mạo 2 vị ngôn sứ lớn Môsê và Elia. Họ không phải là những nhà tu thân khắc kỷ,
nhịn ăn khi tiến lên núi Đức Chúa. Không ăn diễn đạt một ý nghĩa cao quý hơn :
Ân huệ tiếp xúc với Thiên Chúa làm người ta quên hẵn nhu cầu trần gian. Như
thế, Chúa Yêsu ở sa mạc không phải để tu thân khắc khổ, Ngài dành thời gian
tiếp xúc với Thiên Chúa trước khi vào sứ vụ tối hậu.
2. Những cơn thử thách.
2.1
Cám dỗ thứ nhất : Hóa đá thành bánh
- Nếu ông là Con Thiên Chúa : Cám dỗ
là thử thách vâng phục. Trong Tin Mừng, Con Thiên Chúa đi liền với vâng phục
Thánh Ý Thiên Chúa. Yêsu Con Thiên Chúa không như Israel con ngỗ nghịch. Vâng
phục là đòn chí mạng đánh vào quyền môn âm phủ.
- Đá – Bánh : là thử thách thường
tình nơi thường nhân, là các cám dỗ ước muốn thị dục. Đá hóa bánh là biến đổi
sa mạc thành địa đàng, là phép lạ cánh chung khai mạc cho sự tái tạo vũ trụ.
Nếu thực hiện, Chúa Yêsu làm vì chính Ngài ( đói ). Thay đổi điều kiện sống
bằng quyền năng không phải là thái độ hoàn toàn vâng phục của Con Thiên Chúa.
Sau nầy, Ngài hóa bánh ra nhiều, nhưng là vì chạnh lòng thương, chứ không phải
mong sự vinh hiển thế trần.
- Bánh – Lời Thiên Chúa : Sinh hoạt
nhân loại cần yếu tố lương thực và Lời Chúa. Tuy nhiên, Lời Thiên Chúa cao
trọng hơn nhiều vì có hiệu lực gầy dựng sự sống. Khi ma quỷ gợi ý sử dụng quyền
năng của Ngài, Chúa Yêsu đáp trả bằng điều bắt buộc với bất cứ người nào, là sự
vâng phục ý định Thiên Chúa. Vâng phục Thiên Chúa bảo đảm sự sung mãn thật. Yêu
sách đòi dấu lạ từ trời là yêu sách ma quỷ.
2.2 Cám dỗ thứ hai : Nhảy xuống khỏi Đền
thờ.
Phải
hiểu không phải xui dục Chúa Yêsu làm dấu lạ để tỏ cho dân thành Yêrusalem vào
Đền Thánh chứng kiến. Trình thuật nói không ai chứng kiến.Khi đặt vị trí cơn
thử thách tại Đền Thờ là đề cập sự hiện diện của Thiên Chúa giữa Dân của Ngài.
Nói thế để buộc người đọc phải liên tưởng đến sứ vụ Mêsia. Chúng ta lại bắt gặp ý tưởng thử thách Con Thiên Chúa : Dùng quyền
năng Thiên Chúa để thực hiện Ơn Cứu Độ theo hướng tôn vinh mình. Chúa Yêsu đáp
lại : vâng mệnh thực hiện sứ vụ theo
Thánh Ý Thiên Chúa của Ngài, là Mêsia phải chịu thống khổ, chết, mới vào vinh
quang Thiên Chúa.
Thử
thách Thiên Chúa, bất kỳ nguyên nhân gì, là phủ nhận Thiên Chúa quan phòng theo
ý định Ngài.Yêsu Con Thiên Chúa, sống địa vị phàm nhân trong Thánh Ý, quyết
không thử thách Thiên Chúa.
2.3
Cám dỗ thứ ba : Vương quyền
Vị
trí được nói là trên núi cao, gợi ý lại núi Mêbô, nơi Môsê được chiêm ngắm Đất
Hứa. Luca không đề cập đến núi. Với thánh sử, núi là nơi dành riêng để gặp gỡ
Thiên Chúa, Môsê và Elia gặp Thiên Chúa trên núi Khoreb, Thiên Chúa được mạc
khải trong Sách Sáng Thế là Thần Núi ( El Shadday ). Đó là nơi Chúa Yêsu gặp gỡ
Chúa Cha, ma quỷ không thể héo lánh.
Thử
thách nầy ma quỷ hứa ban ngay quyền bính Thiên Chúa. Luca đề cập việc satan nói đến quyền trên vũ trụ,
được trao cho nó, gợi ý từ ngày Ađam – Eva bất tuân, sa ngã. Satan đã thống trị
trần gian như chúa. Luca ngầm nhắc nhớ tín hữu phải thắng thị dục tham lam, nhờ
các thị dục nầy mà satan được thờ lạy.
Chúa
Yêsu chống lai quan điểm đã làm vấp ngã thế giới Do Thái, ngay đến các tông đồ,
về quan điểm Mêsia của satan. Mêsia đích thực là Đấng phải qua khổ nạn, chịu
chết, rồi mới phục sinh để hoàn tất trọn
vẹn Ý Định Thiên Chúa: Ý định muốn thay đổi dứt khoát điều kiện sống của nhân
loại. Tâm điểm của thử thách không chỉ là vâng phục, mà còn vâng phục cho đến
chết.
3. Kết thúc thử thách.
Luca
cho thấy thử thách chưa kết thúc mà chỉ là cuộc đình chiến tạm thời, dành lại
cho cuộc quyết thắng phụ cuối cùng nơi vườn Ghetsêmani và trên thập giá. Trình
thuật gợi ý các tín hữu cần tỉnh thức cầu nguyện để không sa ngã cho đến tận
giờ phút cuối cùng cuộc đời trần thế.
4. Ý nghĩa của các cơn thử thách.
- Chúa Yêsu, Con Thiên Chúa đầy Thần
Khí, Đấng mà thiên thần hầu hạ và ma quỷ phải tháo chạy, chiến thắng các mãnh
lực tối tăm, bằng việc vâng phục Thánh Ý Thiên Chúa. Đó là hy sinh chính mạng
sống mình làm giá cứu chuộc nhân loại.
- Đây là thời kỳ đánh dấu nhân loại
mới: Ơn Thánh Thần được ban xuống và ma quỷ bị đánh bại. Dân mới được thành lập
trong sự vâng phục Ý định của Thiên Chúa, thời mà vương quyền Thiên Chúa khôi
phục.
III . LỜI RAO GIẢNG TIÊN KHỞI. ( Mt 4,12-17 Mc 1,14-15
Lc 4,14-15 )
Chúng ta phân biệt một chút
trong ngôn từ ở phần nầy, chúng tôi muốn đề cập tại mục nầy là lời đầu tiên của
Đức Yêsu được các tác giả Tin Mừng Nhất Lãm toát yếu lại trong câu : “Thời
buổi đã mãn và nước Thiên Chúa đã gần bên! Hãy hối cải và tin vào Tin Mừng
” chứ không phải lời rao giảng tiên khởi của các Tông đồ ( Kerygma ).
Thật ra mà nói, ngay câu trên
cũng đã phần nào doãn lại lời rao giảng của các Tông đồ vì Nhất Lãm được biên
tập lại sau những rao giảng đầu tiên của các ngài. Tuy nhiên, như đã nói ở phần
đầu, có những ngôn từ đặc biệt mà chính Đức Yêsu dùng và được giữ nguyên tính
chất đặc thù. Chúng ta cùng tìm hiểu.
Trước tiên, chúng tôi xin
không so sánh đoạn văn lời giảng nầy giữa các tác giả Nhất lãm vì có đôi nét khác biệt, chẳng hạn trong
Marcô câu nầy có 4 mệnh đề trong khi Matthêu chỉ có 2. Nếu bạn nào có nhã hứng
tìm hiểu chúng tôi sẵn sàng cung cấp tài liệu để tham khảo vì các vấn đề nầy
liên quan đến công việc chuyên môn của các nhà chú giải và đối tượng khác.
1.
Thời buổi đã mãn .
Từ “ đã mãn” là một từ thần
học trong thánh sử. Ý nghĩa của nó là hạn giờ đã định trước đến rồi, không còn phải chờ gì trong tương
lai nữa. Chữ nầy hàm ý thời gian lịch sử như một bình chứa thóc, được đổ đầy
đến hạt cuối cùng, vô phương thêm bất cứ hạt nào. Chúa Yêsu xác định: đây thời
buổi của Ngài trong thánh sử của Thiên Chúa. Với sự xuất hiện của Ngài, Thiên
Chúa đã can thiệp đến cùng tận. Cách nói khác là Lời Hứa Cứu Độ mà mọi người
mong ngóng đã được Thiên Chúa thực hiên.Làm sao biết đã thực hiện?
Chúng ta có đoạn Tin Mừng của
Matthêu để xác đinh : Trong tù, Yoan nghe biết các việc Đức Kitô làm thì nhờ môn đồ ông nhắn
nói với Ngài “ Có phải Ngài là Đấng sẽ đến hay chúng tôi phải đợi người khác”
Đức Yêsu đáp lại và bảo họ “ Các ông hãy đi tin lại cho Yoan mọi điều tai nghe
mắt thấy. Mù được sáng mắt và què được đi, phung hủi được sạch và điếc được
nghe cùng kẻ chết sống lại, và người nghèo khó được nghe Tin Mừng, và phúc cho
người không vấp ngã vì ta ” ( Mt 11,2-6 ) chúng ta thấy đoạn trên nhắc
lại lời ngôn sứ Isaia tại các đọan 26,29,61 nói về Đấng Mêsia nay đã thành tựu
nơi Ngài. Ngoài ra, trong nhiều đoạn khác chúng ta cũng có những điều như vậy cho
thấy lời hứa đã được thực hiên.
2.
Nước Thiên Chúa đã gần bên
Nước Thiên Chúa hay Nước Trời
là hai kiểu nói không khác nhau. Matthêu hay dùng tiếng Nước Trời vì người Do
Thái thường dùng để tránh kêu tên Danh Thánh Thiên Chúa, một dạng như sợ phạm
húy.
Khi nói đến Nước, quốc gia,
chúng ta thường nghĩ đến một khu vực, nơi chốn đặt dưới quyền một ông vua.
Trong tiếng Hy Lạp hay Avram từ Nước ( Malkut ) thì nghĩa trước tiên là
địa vị, quyền bính cai quản của ông vua. Từ đó, chúng ta hiểu Nước trước hết là
vương quyền, quyền cai quản của một vị vua, sau đó mới đến khu vực đặt dưới sự
cai quản đó.
Vương quyền trong Cưu Ước hàm
nghĩa Yahveh Thiên Chúa là vua, chỉ đến mối liên lạc giữa Thiên Chúa với dân
Ngài. Điều nầy muốn nói rằng, Yahveh có quyền định liệu về dân của Ngài và dân
đó để làm sáng Danh Ngài. Ngược lại, dân có thể núp bóng Ngài. Yahveh cho dân
được sống và giải thoát dân khỏi hoạn
nạn tai ương. Sau khi Israel mất nước, bị lưu đày thì làm gì có vua nữa, thì
đây, Yahveh là vua, đồng nghĩa với Đấng Giải Thoát.
Nước Thiên Chúa, là tiếng
dùng trong ngôn ngữ Do Thái, bao giờ cũng hàm chứa từ Vua bên trong, nên cũng
có nghĩa như triều đại Thiên Chúa. Vào thời đó, quan niệm về Nước Thiên Chúa
đối với dân chúng, cơ hồ chỉ là tìm kiếm một người họ có thể trông cậy, bảo đảm
cho họ nhu cầu cơm bánh. Chính vì thế, sau phép lạ bánh hóa nhiều, họ tìm Ngài
tôn làm vua, nhưng câu trả lời Ngài như gáo nước lạnh vào mặt. Đó là dân chúng.
Ngay các môn đồ đi theo Ngài cũng nuôi hy vọng chính trị về Nước Thiên Chúa. Khi
nghe mẹ hai ông Yoan và Yacôbê xin cho con, đứa ngồi bên hữu, đứa bên tả các
ông đã chẳng phẩn uất lên đó sao. Những môn đệ kế cận, được huấn luyện, nghe
giảng mỗi ngày, mà như chưa hề nghe Ngài rao giảng bao giờ về Nước Trời. Như
thế, những điều mong đợi về Nước Thiên Chúa, mỗi phe nhóm đều có những dự tưởng
riêng và đều xãy ra không như họ dự tưởng. Chúa Yêsu không hề rao truyền những
Nước Thiên Chúa theo cách của họ.
Thật ra, để đi tìm một định
nghĩa Nước Thiên Chúa cụ thể, từ Đức Yêsu trong Tin Mừng là gì thì không thấy. Ngài
dùng dụ ngôn để nói về Nước Trời, ngõ hầu người đời cảm nghiệm, thông qua các
kinh nghiệm mà họ đã có. Đây được coi như một nét đặc thù trong tính tình, và
cách giáo huấn của Ngài. Nước Trời được ví như hạt giống, như mùa gặt, như chủ
nhà đi phương xa không biết lúc nào trở về, như viên ngọc quí được che dấu,
thậm chí như người quản gia bất lương… rất nhiều và rất nhiều dụ ngôn như vậy.
Mục đích của lời rao giảng nầy để lôi kéo người ta nhận biết Nước Trời đến trong những điều trước
mắt người ta, đặt người ta trong trạng huống phải biết chọn lấy một quyết định.
Ở đó, người ta cảm thấy sự tự do của mình
bị đặt trước các đòi hỏi của Thiên Chúa và bị dồn đến giờ phút phải có
một thái độ dứt khoát chọn lựa lập trường. Chính ngang qua các dụ ngôn Đức Yêsu
dạy cho các môn đệ hay cho người đương thời. Ngài nói chung chung hoặc ám chỉ.
Phải khi đi qua biến cố chết và sống lại của Ngài, người ta mới nhận chân được
thực sự Ngài chính là Nước Trời đã đến cho nhân loại. Nơi Ngài, loài người gặp
được Thiên Chúa đích thực.
“Đã gần bên ” nghĩa là hầu như đến rồi. Câu nầy muốn nói
Nước Trời đã gần đến độ bây giờ bắt đầu thực hiện. Tất cả sự mong chờ và báo
trước trong Kinh Thánh đã hiện thực vì giờ Thiên Chúa định đã điểm. Thời đã mãn
là thời phải quyết định và buộc phải quyết định trước lời hiệu triệu : “ Hãy
hối cải và tin vào Tin Mừng.”
3. Hãy
hối cải .
Hối cải trong Cựu Ước có
nghĩa là trở về (Shub) hàm nghĩa chúng ta có quê quán đầu tiên mà đã bỏ đi nơi khác thì nay trở về
quê ấy. Đây là từ rất hay để chỉ quê thật ta là nơi Thiên Chúa, mà chúng ta đã
lìa bỏ vì tội lỗi, thì nay quay về quê thật. Vậy là phục hồi lại tình trạng đầu
tiên tốt lành nhất mà mình đã bỏ đi. Tuy nhiên, từ hối cải dùng trong Tân Ước
lại là Mêtanoia lại có nghĩa là đổi ngược lòng trí, thay đổi tâm linh,
thay đổi tâm địa, đổi mới toàn diện từ bên trong sâu thẳm, thay đổi tận gốc.
Như thế hối cải là quay lưng lại với quá khứ vì mình đã nhận được cái mới đến
với chúng ta, cái mà Thiên Chúa loan báo cho chúng ta bằng lời của Đấng Thiên
Sai.
Lời kêu gọi nầy chúng ta
thường xuyên gặp lại trong Tân Ước, là lời kêu gọi phổ quát cho mọi người đã nhận
lấy đức tin, nhưng đặc biệt cho những người mới nghe lần đầu tín thư Tin Mừng
là các anh chị, các bạn.
4.
Tin vào Tin Mừng.
Đây là xác định nội dung cho
việc trở lại. Không phải trở lại với giao ước cũ nhưng trở lại với lập trường
Tin Mừng, là cái mới toàn diện của Thiên Chúa được Đức Yêsu loan báo, là chính
con người Chúa Yêsu Kitô với thân thế và sự nghiệp chết và sống lại của Ngài. Thế
nhưng các anh chị có thể hỏi ngược chúng tôi : Mới xuất hiện rao giảng chứ đã
chết và sống lại đâu mà vội nói Tin Mừng
chính là con người Chúa Yêsu mà cao điểm là sự chết và sống lại của Ngài ?
Không sai. Chữ Tin Mừng dùng
đầu tiên trong Hội Thánh, như Phaolô rao giảng, đồng nhất với sự chết và sống
lại của Chúa Yêsu. Vậy “ Tin vào Tin Mừng ” đầu tiên trong
Hội Thánh chính là tin vào sự chết và sống lại của Chúa Yêsu. Các thánh sử, đặc
biệt là Marcô phải soạn “ Tin vào Tin Mừng” vào miệng Đức Yêsu vì không thể kêu gọi người
ta tin vào sự chết và sống lại của Ngài ngay từ đầu sứ vụ rao giảng. Tiếng Tin
Mừng nói lên tất cả lời loan báo cứu độ của Hội Thánh và từ nầy đạt đến nghĩa
tuyệt đối nên được dùng đồng nhất với chính Thiên Chúa và Chúa Yêsu Kitô. Như
thế :
Tin vào Chúa Kitô = Tin vào
Thiên Chúa = Tin vào Tin Mừng.
Ngang qua lời nầy, chúng ta
thấy, đây là lời của Marcô, vì phải sau thời Chúa Yêsu mới có những lời như
thế. Vậy, đây là lời toát yếu của soạn tác, nên phải sắp xếp bố cục hành văn,
để chuyển khúc từ phép rữa cho đến sứ vụ Galilêa. Có thể nói câu nầy là tóm lược
toàn bộ sứ vụ của Chúa Yêsu.
Nếu chỉ đọc Tin Mừng nhất
lãm, chúng ta sẽ thấy mù mịt về câu nầy. Thế nhưng, với Tin Mừng của Yoan,
chúng ta có cái nhìn rõ hơn. Tin vào Tin Mừng có nghĩa đầu tiên là tin theo
Yêsu, Đấng được Cha sai đến. Ngài là đường, là sự thật và là sự sống. Tin vào
Tin Mừng là tin vào đạo lý của Ngài, vào Lời ban sự sống của Ngài. Cuối cùng,
với biến cố phục sinh, Tin Chúa Yêsu sống lại và thực hiện vị thế làm Chúa của
Ngài trong vinh quang Ba Ngôi Thiên Chúa.
No comments:
Post a Comment