Năm 337 là năm Hoàng đế La Mã
Constantine lãnh nhận bí tích thanh tẩy. Trước đó, ông vẫn lưỡng lự chẳng tỏ
bày dấu hiệu gì dứt khóat. Ở thời Giáo hội ban sơ, đã có thỏa thuận là người
tín hữu Đức Kitô chỉ cần xưng thú lỗi lầm của mình một lần trong đời là đủ.
Chính vì thế, Hoàng đế Constantine vẫn giữ
tình trạng dự tòng suốt nhiều năm tháng cho đến ngày ông kề cận cái chết. Thành
ra, khi thấy mình gần như không tránh khỏi cái chết gần kề, không còn cơ hội để
phạm lỗi, ông mới chịu để cho thanh tẩy, lãnh nhận bí tích Thánh thể và cuối
cùng xưng thú mọi lỗi lầm đã qua. Đó cũng là bước ngoặt quan trọng trong lịch
sử của Giáo hội.
Năm 313 là
năm Hoàng đế Constantine tuyên bố
dùng Đạo Chúa làm quốc giáo. Cũng từ đó, không ai được phép theo đạo nào khác.
Điều này có nghĩa là đế quốc La Mã đã thống nhất lề luật, mậu dịch, thuế khóa
cũng như bắt buộc mọi người theo phong tục, tập quán của La Mã. Theo thiển ý,
cũng nên coi đây là một chúc lành đầy ý nghĩa tặng ban cho Giáo hội của Chúa.
Một quà tặng trước nay chưa thấy có.
Nếu chỉ
nhắm khía cạnh tích cực, thì sự kiện này cho thấy đã chấm dứt giai đọan khốn
khó mà tín hữu Đạo Chúa thời ban sơ đã gánh chịu. Máu đào các vị tử đạo đã
chứng tỏ rằng các chứng nhân lịch sử từng vấn nạn các vị hòang đế của trần gian
về tình yêu cao cả. Chính tình yêu ấy lôi cuốn bao người công chính dám vị hy
sinh sự sống để giữ vững niềm tin đã có. Cũng trong ý hướng tương tự, Giáo hội là người cầm cân nẩy
mực hun đúc nên giá trị nội tại của xã hội; nhất là tại các nước phuơng Tây. Vì
thế, không còn phải thắc mắc điều gì khi thấy Giáo hội đã dung hòa, dưỡng dục
và cải hoán được nhiều hành vi tồi tệ từ phía La Mã.
Nhưng xét
đến các giá phải trả, thì Hội thánh đã nhanh chóng trở thành thế lực hùng mạnh.
Các Giám mục bắt đầu ăn vận theo sắc phục mầu tím, mầu của các nghị sĩ ngoài
đời. Vẻ mặt của nhà thờ cũng đã bắt đầu đổi thay, mang dáng dấp của vương cung
thánh đường La Mã. Lại nữa, hệ cấp quyền hành trong Giáo hội đã trở mình bắt
chước cung cách cầm quyền của một đế quốc. Phụng vụ thì du nhập một số nghi iết
tế tự quen thuộc xuất từ đền đài của người La Mã. Nói tóm, đã có sự trộn lẫn
giữa thế quyền và thần quyền. Buồn hơn nữa, vào các thế kỷ sau đó, người ta còn
dùng cả lưỡi gươm, ngọn giáo để ép buộc người ngọai giáo trở về theo đạo Đức
Kitô. Khi ấy, chẳng mấy ai dám bất đồng, Không bao nhiêu người còn vấn nạn về
tính đa nguyên, đa đạo. Và, trong bối cảnh rối bời vào thế kỷ thứ 6, đạo Hồi đã
xuất đầu lộ diện, nổi lên phản chống tính độc tôn đế quốc bay về tập trung
trong Đạo
Chính vì
thế, không ai lấy làm lạ khi thấy sau cuộc trở lại đạo của hoàng đế
Constantine, hình ảnh Đức Kitô Vua đã nổi bật và được đưa vào nghệ thuật có
tính tôn giáo. Trước đó, hình ảnh Đức Yêsu vị Mục Tử Nhân hiền vẫn được mọi
người duy trì, mến mộ. Sau năm 313, các ảnh hình về Đức Kitô đã thấy súng sính
trong trang phục của vị Vua Chúa, với vương miện lộng lẫy trên đầu, vương
trượng và quả cầu thiên thể nơi tay. Cũng thế, Đức Maria cũng được vận sức bằng
trang phục của một mẫu hậu. Thậm chí, Mẹ còn được người đương thời tặng cho
danh hiệu Nữ Vương Thiên Đàng nữa.
Vấn đề đặt
ra không phải để hỏi rằng ta có nên dùng ngôn từ trần thế như vua chúa, đế quốc
-dù là đế quốc đạo hạnh- để áp đặt cho
Đức Chúa hay không. Nhưng, vì Đức Kitô đã tự mô tả chính mình như một vi Vua.
Nên, vấn đề cần minh định là những điều nêu trên cho thấy đạo Chúa đã bắt đầu
đi trật đường mà quên rằng chính Đức Kitô đã khẳng định: vương quốc của Ngài
“không ở nơi trần thế”. Và, thần dân của Ngài chỉ được biết đến và chấp nhận
nếu họ biết làm cho kẻ đói bụng được ăn no, người khát khô có đầy nước uống.
Cũng thế, nếu họ biết đón mừng khách lạ, biết ban phát áo quần cho người trần
trụi, biết chạy đến chăm lo người đau yếu, tật bệnh và thăm viếng ủi an người
bị giam cầm, thì triều đại Đức Kitô cùng với thần dân và uy quyền của Ngài vẫn
thuộc về một trật tự khác.Trật tự ấy có giá trị hơn hẳn mọi vương quốc ở thế
giới phàm trần.
Chính vì
thế, Lễ hội hôm nay mang tính chất rất hệ trọng. Vào những phút cuối của niên
lịch phụng vụ, chúng ta nhận được thử thách từ Đức Kitô, vị Vua đáng kính đã
dẫn dụ chúng ta hãy tỏ lòng trung kiên với những gì thiết yếu, cần làm. Đưa ra
hình ảnh một Đức Kitô Vua khả ái, không phải để chúng ta có thêm lòng ham muốn
cầm quyền, thích mua quan bán tước, ưa địa vị cao tít. Tuyệt nhiên cũng chẳng
phải để ta vẫn cứ tham lam, ham hố, cứ muốn ăn trên ngồi chốc. Nhưng, ngược
lại, ta phải biết âm thầm làm cách mạng cải biến thế giới này cho công bằng hơn
và an tòan hơn để người người có thể sống cùng và sống với trong an bình.
Phải luôn
biết rằng chúng ta vẫn là kẻ kế thừa của một Vương quốc trong đó Đức Kitô đã
sống, đã chấp nhận cái chết và trỗi dậy từ sự chết ấy vì Nước Trời. Nói rõ hơn,
là tín hữu Đức Kitô, chúng ta còn là nhân chứng của triều đại Đức Kitô Vua
trong cuộc sống hiện tại.
Đức Kitô
Vua là như thế. Vương quốc Đức Kitô đích thực đang tiếp diễn. Tiếp diễn nơi các
người con đang sống Tình Thương yêu của Đức Chúa. Tình yêu của Vua Kitô. Tình
yêu Vua. Cộng đòan tình thương là Vương quốc của Đức Kitô, Vua Tình yêu chúng ta.
Lm Richard Leonard sj
Mai Tá lược dịch
No comments:
Post a Comment