Ứng
viên đảng cực hữu Mặt trận dân tộc (FN) Marine Le Pen đã gây nhiều lo ngại khi
đạt tỷ lệ ủng hộ 17,9% tại vòng 1 bầu cử tổng thống Pháp.
Tối 22.4, ngay sau khi kết quả sơ bộ
được công bố, bà Le Pen xuất hiện trước các cử tri với vẻ mặt rạng rỡ không
thua gì ứng viên đảng Xã hội François Hollande, người có số điểm cao nhất ở
vòng 1. Ứng viên cực hữu chỉ về thứ 3, không được vào vòng 2 nhưng với 17,9% số
phiếu, đảng FN đã khẳng định vị trí của mình trên chính trường Pháp và bắt đầu
hướng đến những mục tiêu nhiều tham vọng hơn.
Để có cái nhìn chi tiết hơn về hiện
tượng Marine Le Pen, PV Thanh Niên đã
trao đổi với hai nhà báo của tờ Le Monde
là Caroline Monnot, Phó ban Chính trị và Abel Mestre, chuyên gia về cực hữu.
*
Kết quả vòng 1 cho thấy đảng FN dần trở thành thế lực chính trị thứ 3 tại Pháp,
sau đảng cầm quyền UMP và đảng Xã hội?
- Ông Abel Mestre (A.M.): Từ nửa sau
thập niên 1980, FN đã là một “thương hiệu” chính trị quan trọng ở Pháp. Tuy nhiên,
lần này bà Marine Le Pen ngay trong lần đầu ra tranh cử đã phá kỷ lục của đảng
này không chỉ về tỷ lệ ủng hộ mà còn ở số phiếu nhận được. Đáng lưu ý là bà đã
nâng cao điểm số của mình ra toàn nước Pháp, ở cả những vùng trước đây vốn
không mấy mặn mà với trào lưu chính trị cực hữu.
- Bà Caroline Monnot (C.M.): Năm
2007, ông Nicolas Sarkozy bắt đầu nhắm đến các cử tri đảng FN qua các phát biểu
mang tính dân tộc chủ nghĩa. Cùng lúc đó, cha bà Marine Le Pen là Jean-Marie Le
Pen, đại diện khi ấy của FN do đã lớn tuổi nên thể hiện hình ảnh một ứng viên
“già cỗi”, không gây thuyết phục. Kết quả là ông chỉ đạt được số điểm 13,5% và
xếp thứ 4 ở vòng 1. Một số người cho rằng FN đã đến hồi thoái trào. Thực tế
hoàn toàn không như thế. Hầu hết những
cử tri cực hữu bỏ phiếu cho ông Sarkozy năm 2007 đều cảm thấy thất vọng về
nhiệm kỳ vừa qua. Bên cạnh đó, đảng FN đã thực hiện nhiều thay đổi, hiện đại
hơn, trẻ trung hơn với chủ tịch chỉ 44 tuổi Marine Le Pen. Hai yếu tố quan
trọng này đã giúp đảng cực hữu không những không biến mất mà ngược lại đã trỗi
dậy mạnh mẽ.
*
Theo thăm dò của Viện Logica Business, chỉ 60% cử tri của FN ở vòng 1 sẽ bỏ
phiếu cho ông Sarkozy ở vòng 2. Các phát biểu của bà Le Pen trong những ngày
sắp tới sẽ thay đổi tỷ lệ này và gây ảnh hưởng đến kết quả sau cùng như thế
nào?
- C.M.: Mục tiêu hàng đầu của bà Le
Pen là đưa FN trở thành lực lượng chính trị đối lập chính với cánh tả, thay chỗ
của UMP. Để thực hiện được, điều kiện đầu tiên là ông Sarkozy thất bại ở vòng
2. Có thể nhận thấy rõ những chỉ trích của bà trong suốt chiến dịch tranh cử
hầu như tập trung phần lớn vào đương kim tổng thống. Nhưng cùng lúc đó, bà cũng
không thể kêu gọi cử tri bỏ phiếu cho ông Hollande. Tuy đến nay bà Le Pen vẫn
chưa công bố sự lựa chọn của mình nhưng mọi người đều hiểu bà sẽ hướng cử tri
của mình chọn phiếu trắng.
Tỷ lệ 60% có thể có ít nhiều thay
đổi tùy thuộc vào hiệu quả chiến dịch tranh cử giữa 2 vòng của ông Hollande và
ông Sarkozy. Cả 2 đều cố gắng thu hút những người ủng hộ bà Le Pen. Mới đây,
đảng UMP đã có một phát biểu nhằm thẳng vào nhóm cử tri này: “Nếu François
Hollande thắng cử, người nước ngoài đang tạm trú tại Pháp sẽ có quyền bỏ phiếu
trong các kỳ bầu cử địa phương”.
- A.M.: Ngày 1.5 đảng FN sẽ tổ chức
mít tinh nhân ngày Quốc tế Lao động như truyền thống lâu nay của đảng này. Có
khả năng bà Le Pen sẽ kêu gọi cử tri bỏ phiếu trắng theo kiểu tiếp tục… điền
tên mình vào lá phiếu vòng 2. Sự lựa chọn của cử tri FN sẽ ảnh hưởng khá lớn
đến kết quả chung cuộc của bầu cử. Tất cả tùy thuộc vào tỷ lệ giữa số người
chọn phiếu trắng hoặc thậm chí bỏ phiếu cho ông Hollande do muốn “trừng phạt”
đảng cầm quyền và số người vẫn muốn cánh hữu thắng nên bỏ phiếu cho Sarkozy.
*
Một mục tiêu khác của bà Le Pen là làm “tan vỡ” đảng UMP, đảng FN sẽ có chiến
lược gì để đạt mục tiêu này?
- C.M: Sau bầu cử tổng thống sẽ là
bầu cử Hạ viện, sự kiện chính trị lớn thứ 2 tại Pháp. Một số nghị sĩ UMP ở các
khu vực mà bà Le Pen giành được số điểm cao sẽ cảm thấy lo lắng cho khả năng
tái đắc cử của mình. Bên cạnh đó, trong đảng UMP cũng có nhiều xu hướng chính
trị khác nhau: trung hữu và “hữu của hữu”, vốn thường có các phát biểu khá gần
với đảng FN. Trước hoặc sau kỳ bầu cử Hạ viện, nội bộ đảng UMP chắc chắn sẽ rất
căng thẳng nếu ông Sarkozy thất cử. Với tất cả yếu tố này, bà Le Pen sẽ tìm
cách gây chia rẽ và thu hút nhánh “hữu của hữu” ở UMP về phía mình. Bước kế
tiếp là hình thành tại Pháp 3 cực chính trị, thanh cho thế song cực truyền
thống: FN - UMP ly khai; UMP còn lại (trung hữu) và đảng Xã hội (cánh tả). Mục
tiêu sau cùng là làm thế nào để liên minh FN-UMP ly khai trở thành đại diện
mạnh nhất của cánh hữu thế chỗ UMP truyền thống.
* Sự vươn lên mạnh mẽ của đảng FN
gây lo ngại trong dư luận Pháp. Để dễ dàng tạo ảnh hưởng, đảng FN dưới thời của
Marine Le Pen có thay đổi gì so với giai đoạn cha bà, Jean-Marie Le Pen lãnh
đạo?
- A.M.: Khác biệt chủ yếu ở bề
ngoài. Với lợi thế là phụ nữ, các phát biểu của bà Le Pen có vẻ mềm mại hơn,
những tư tưởng cực đoan, dân tộc chủ nghĩa thường được bao bọc bởi vẻ ngoài “yêu
nước”. Nhưng căn bản bên trong không hề thay đổi, vẫn là những chủ trương bài
ngoại, đóng cửa biên giới… Vì vậy, dù có liên kết với các thành viên UMP thì
bản chất của FN vẫn là cực hữu và họ càng thắng thế, hậu quả ảnh hưởng đến
chính trị, xã hội của Pháp sẽ càng nặng nề.
N.N.L.C
No comments:
Post a Comment