Sunday, 22 June 2014

Lm Lê Quang Uy DCCT: CỘNG TÁC HAY KHÔNG CỘNG TÁC VỚI



 CHÚA
ĐỂ LO CHO NGƯỜI NGHÈO ?
Trong bài chia sẻ "Hội Thánh nghèo", ngay trang mở đầu số Ephata 2 tuần trước, chúng tôi đã kết ở nhận định: Chúa Giêsu đặt ra cho chúng ta một chọn lựa quyết liệt, đó là “làm hay không làm điều tốt cho người khác, cũng là làm cho chính Ngài ?" Ở số Ephata lần này, chúng tôi xin được nối tiếp những xét mình và sám hối theo một nhận thức khác nữa, đó là “cộng tác hay không cộng tác với Chúa Giêsu để lo cho người nghèo ?”
Xin cùng kể lại cho nhau câu chuyện Tin Mừng “phép lạ bánh hóa nhiều” ở đoạn Mt 15, 29 – 38.
Chúa Giêsu xuống khỏi miền Tia và Xiđon, đến ven Biển Hồ Galilê. Người lên núi và ngồi ở đó. Có những đám người đông đảo kéo đến cùng Người, đem theo những kẻ què quặt, đui mù, tàn tật, câm điếc và nhiều bệnh nhân khác nữa. Họ đặt những kẻ ấy dưới chân Người và Người chữa lành, khiến đám đông phải kinh ngạc vì thấy kẻ câm nói được, người tàn tật được lành, người què đi được, người mù xem thấy. Và họ tôn vinh Thiên Chúa của Ítraen.
Chúa Giêsu gọi các môn đệ lại mà nói: "Thầy chạnh lòng thương đám đông, vì họ ở luôn với Thầy đã ba ngày rồi và họ không có gì ăn. Thầy không muốn giải tán họ, để họ nhịn đói mà về, sợ rằng họ bị xỉu dọc đường". Các môn đệ thưa: "Trong nơi hoang vắng này, chúng con lấy đâu ra đủ bánh cho đám đông như vậy ăn no ?" Chúa Giêsu hỏi: "Anh em có mấy chiếc bánh ?" Các ông đáp: "Thưa có bảy chiếc bánh và một ít cá nhỏ".
Bấy giờ, Người truyền cho đám đông nằm ngả xuống đất. Rồi Chúa Giêsu cầm lấy bảy chiếc bánh và mấy con cá, dâng lời tạ ơn, bẻ ra, trao cho môn đệ, và môn đệ trao cho đám đông. Ai nấy đều ăn và được no nê. Những mẩu bánh còn thừa, người ta thu lại bảy thúng đầy. Số người ăn có tới bốn ngàn người đàn ông, không kể đàn bà và trẻ con.
1. Về đám đông người nghèo:
Chúng ta thấy rõ là có rất đông người tìm đến với Chúa Giêsu: “Những kẻ què quặt, đui mù, tàn tật, câm điếc và nhiều bệnh nhân khác nữa...” Kiên trì, say mê, tin tưởng mạnh mẽ đến quên cả thời gian, quên cả mệt, quên cả đói...
Ngày nay, tìm đến với chúng ta, các Giáo Xứ, các Dòng Tu, các tổ chức bác ái từ thiện Công Giáo là những người nghèo đủ các mặt: thể chất bệnh tật, tinh thần hoang mang, và nhất là tâm linh ngơ ngác, đủ các lứa tuổi già trẻ lớn bé, đủ các thành phần trong xã hội. Rất nhiều người bị tâm thần mà thật ra là bị quỷ ám. Quá đông là những anh chị em di dân xa quê về thành phố mưu sinh lập nghiệp. Bao nhiêu là gia đình đổ vỡ, phá sản, thất nghiệp, bao nhiêu chị phụ nữ trót phá thai hoặc lỡ có bầu... Rồi bây giờ đang có thêm hàng ngàn dân oan, hàng ngàn thương phế binh, hàng trăm người bị bắt bớ, không ít người bỏ Đảng, và không thể thống kê nổi những người bị chính sách "giảm tỷ lệ sinh" ép phải bỏ thai vì cả chục lý do nghe rất hợp lý, rất là nhân đạo nữa...
Họ tìm đến với chúng ta trong các Thánh Lễ, các tòa giải tội, các lớp Giáo Lý, các buổi hành hương, các kỳ tĩnh tâm, các phòng trực của Hội Đồng Mục Vụ Giáo Xứ, các phòng tư vấn tâm lý, các phòng khám từ thiện v.v… Họ cũng kiên trì, say mê, tin tưởng mạnh mẽ, ít là cũng mong được cha Sở, cha Phó, các cha Dòng, các dì Phước, các bác sĩ thiện nguyện, các anh chị em Tông Đồ Giáo Dân, ân cần đón tiếp, kiên nhẫn lắng nghe, nâng đỡ, chia sẻ, trợ giúp, định hướng, cảm thông, đồng hành...
Có lần tôi được Nhà Dòng giao việc sang Mã Lai dâng Lễ Tết cho công nhân Việt Nam xuất khẩu lao động, một em gái không Công Giáo suýt bị cưỡng hiếp, đã chạy thoát, nhưng nghe có ông cha Việt Nam sang, đã lần mò vượt qua bao nhiêu khó khăn nguy hiểm giữa thủ đô Kualalumpur để tìm đến Nhà Thờ mà cầu cứu, để nhờ người biết luật vào tòa lãnh sự đòi can thiệp, và để được cả cộng đoàn chỉ mấy chục bạn trẻ dự Lễ Giao Thừa đêm hôm ấy, xúm lại lắng nghe, đồng cảm, cùng khóc với nhau rồi cùng vét tiền trong túi giúp mua vé máy bay cho bạn gái ấy về lại được Việt Nam.
Chuyện trên Yên Bái năm 2003, chúng tôi đến thăm và dâng Thánh Lễ cho bản Hồng Ka của người H'mông. Lễ xong, họ đãi bữa cơm với thịt cheo, thịt mèo rừng và uống rượu. Bụng dạ tôi kém lắm nên tìm cách thoái thác ra về. Bỗng có một anh khoảng 25, 26 tuổi quỳ gối lết đến trước mặt tôi, hoá ra anh là phó bản, đã có 8 con, nay bị bệnh nặng, có thể chết nay mai. Anh chộp lấy hai bàn tay của tôi tự áp lên đầu anh, và nước mắt đầm đìa, khẩn khoản nói với tôi bằng thứ tiếng Việt trệu trạo lơ lớ, xin tôi cầu nguyện Chúa chữa lành… Tôi xúc động choàng luôn vào cổ anh xâu chuỗi Mai Khôi Đức cố Hồng Y PX. Nguyễn Văn Thuận đã tặng cho bên Roma trước đó mấy năm.
Thế rồi mới Tuần Thánh năm nay, chúng tôi về giúp Mục Vụ ở buôn dân tộc Preyiong trên Đức Trọng, Lâm Đồng. Sau Lễ, tôi đang ngồi nghỉ trước thềm Nhà Thờ để lấy sức lên rơmoóc xe máy cầy trở về một đoạn đường dài 18km đầy ổ voi đất đá, bỗng có một bà già bước tới trước mặt, tôi đã thoáng nghĩ trong đầu vì đã từng gặp nhiều phen với các bà người Kinh ở thành phố: thôi rồi, bà này lại sắp khóc lóc kêu khổ, thế nào cũng xin giúp đỡ tiền bạc chi đây… Không ngờ, vâng thật không ngờ, bà chỉ muốn đến gần ông cha, ân cần tự tay choàng vào cổ ông cha xâu chuỗi hạt truyền thống, được làm rất công phu của dân tộc họ, ý nói họ quý mình như người của buôn làng họ vậy…
2. Về phía Chúa Giêsu:
Chúa Giêsu giảng dạy và chữa lành các bệnh hoạn tật nguyền cho đám đông. Ngài chạnh lòng thương họ. Misericordia, con tim Ngài được gắn vào ngay giữa nỗi khốn cùng của họ, sâu thật sâu, đến tận đáy... Rồi cuối cùng Chúa Giêsu lại còn lo cho họ cả cái ăn no bụng, không nỡ giải tán, sợ họ về đói mà xỉu dọc đường !
Ngày nay nhiều phần các cha, các thầy, các dì chỉ còn lo giảng dạy trong Nhà Thờ, trong lớp Giáo Lý mà thôi, ngoài ra rất ngại chuyện đặt tay cầu nguyện chữa lành... Vì mình không đủ xác tín vào quyền năng của Thiên Chúa, vì mình sợ lỡ mà người ta không lành bệnh thì bẽ mặt, nhưng nếu có ai khác làm được chuyện lạ ấy thì mình lại hồ nghi hoặc xì xầm gièm pha...
Bản thân tôi cũng từng là nạn nhân về chuyện này. Có lần có trường hợp quỷ ám ở một tiệm chè nổi tiếng Sàigòn, sau Lễ Xa Quê người ta đưa tới trước Hang Đá Đức Mẹ một em gái đang bị ma ám. Họ gọi tôi ra giúp, trong bụng thú thật là tôi sợ lắm, chưa có kinh nghiệm gì về chuyện trừ tà, nhưng vẫn buộc phải ra. May mà Chúa đã làm mọi sự thật tốt đẹp. Em bé được chữa lành saau phút cam go, đám đông hát vang bài: "Chúng con xin tạ ơn Chúa uy quyền toàn năng…" Tôi đang mướt cả mồ hôi, thở phào thoát nạn, thì một cha lớp lớn, nãy giờ không biết đứng nép ở đâu, bây giờ bước ra, vỗ vai tôi dè chừng: "Này, cậu liệu liệu đấy, không có năng quyền mà trừ quỷ cái gì, coi chừng nó vật lại, nó tố tội kín của cậu trước mặt Giáo Dân thì bẽ mặt Nhà Dòng !"
Về chuyện trợ giúp tiền bạc, lo liệu ăn uống, lắm khi chúng ta ngần ngại, tránh né, tự bảo mình đây là chuyện của người khác, không phải chuyên môn của mình mà là của bên… Caritas, thậm chí, dính vào làm gì, của bên "xoá đói giảm nghèo" Nhà Nước lo... Đèo bồng, rách việc !
Có một cha lớn tuổi cách đây khoảng 10 năm, có lẽ đã quá bận tâm đến chuyện Nhà Dòng cần phải chú ý mảng đi giảng Đại Phúc, đã bảo thẳng chúng tôi, mấy anh Linh Mục đang lo Mục Vụ BVSS rằng: "Này các anh mà lo chuyện bà bầu chửa hoang thì sang bên mấy Dòng nữ mà tu, Dòng mình chỉ có lo đi giảng Lời Chúa cho người ta mà thôi" !?!
3. Về phía các Môn Đệ:
Có vẻ như các Môn Đệ muốn thoái thác, tránh rắc rối, phiền phức, mất công, mất sức, mất cả tiền nữa... Nhưng rồi các ông cũng vẫn phải góp phần rất nhỏ là “bảy chiếc bánh và một ít cá nhỏ" để Chúa Giêsu làm cho bữa ăn chiều hôm ấy thật ê hề dư thừa cho cả mấy chục ngàn người ăn no. Bản thân các ông cũng được nở mặt nở mày khi được làm người phục vụ, Chúa Giêsu trao thức ăn đến đâu, các ông chuyển đến đó, người ta cám ơn thì cám ơn các ông chứ biết đâu mà cám ơn Chúa. Đến khi thu lại bảy thúng đầy bánh và cá còn dư, chắc là các ông được quản lý luôn, cứ thế mà khiêng về chứ không thấy nói chia hết cho đám đông !
Ngày nay chúng ta cũng rất ngại phải dính líu đến chuyện cứu trợ, chia sẻ, trợ giúp... Chúng ta bảo đã có Chúa Quan Phòng lo và công việc phải làm ấy đã có anh chị em Giáo Dân đảm nhận, giao hết cho họ là xong, khỏi rắc rối chuyện tiền bạc, mua sắm, chuyên chở, phân phối. Chúng ta nghĩ là mình còn phải dành thời giờ để lo chuyện cử hành Thánh Lễ, giảng dạy, cầu nguyện...
Nhưng lắm khi Chúa Giêsu vẫn đẩy chúng ta vào hoàn cảnh buộc chúng ta không thể quay lưng bỏ mặc, nhưng phải xắn tay vào nhập cuộc, cộng tác với Chúa, san sẻ, đóng góp phần của chính mình với Ngài để cùng Ngài lo cho người nghèo. Đến khi hoàn tất mới ngỡ ngàng thấy rằng chúng ta được nhận về nhiều hơn là đã cho đi, hiểu theo cả nghĩa bóng lẫn nghĩa đen, nghĩa thiêng liêng lẫn nghĩa tự nhiên, cả bảy thúng đầy… ân sủng !
Vậy mà lắm khi hàng Giáo Sĩ, Tu Sĩ và Giáo Dân chúng ta vô tình để cho cách tổ chức và phương pháp làm việc của mình, có vẻ càng ngày càng hợp lý và khoa học, chặt chẽ, hiệu quả, thì lại vô tình càng làm cho chúng ta thêm cách biệt, xa dần người nghèo, nghiễm nhiên chúng ta thành một thứ ông nhà giàu điều khiển việc… bố thí phát chẩn từ xa. Nói theo kiểu "Ba" ( Pape – Pope ) Phanxicô đã cảnh báo "không còn ngửi thấy mùi chiên nơi người chăn chiên" !
Có một cha chân tình kể lại trong một cuộc sám hối chung trong cộng đoàn: trong vòng mười năm, cha đã lo cho hàng ngàn trường hợp bệnh nhân được giúp đỡ đi khám bệnh mua thuốc, hơn bốn trăm trường hợp ngặt nghèo được giúp đỡ mổ tim, chạy thận, hóa trị, điều trị viêm màng não, suy tủy, chấn thương do tai nạn, hàng mấy ngàn em học sinh vùng sâu nhận học bổng, bao nhiêu xe lăn, gạo, sữa, tập vở, sách báo, mì tôm, chăn mền được chuyển đi các làng dân tộc v.v… cuối cùng đã làm cho ngài bị cuốn hút vào các con số thống kê quyên góp, các công việc phải giải quyết, các phương án tổ chức cứu trợ…
Giúp cho người nghèo bao nhiêu tiền bao nhiêu của chứ đâu phải ít, nhưng trớ trêu thay, nồng đồ yêu thương đồng cảm với người nghèo thì chắc không nhiều ! Người nghèo chỉ còn là một khái niệm, một khối, một mảng, một đám đông vô danh, nhòa nhạt giữa bộn bề cuộc sống mục vụ…
Cuối cùng thì, ngày hôm nay, nơi đây, quê hương Việt Nam này, Chúa Giêsu vẫn đang cầm lấy bảy chiếc bánh và mấy con cá, dâng lời tạ ơn, bẻ ra, trao cho chúng ta, và bảo chúng ta hãy đem trao cho đám đông…
Lm. Giuse LÊ QUANG UY, DCCT, 19.6.2014

No comments: