Có
khi nào, bà con ta nhận thức rằng Chúa Giêsu khởi đầu và kết thúc sứ vụ công
khai của Ngài, nơi hoang vu xa vắng ấy, không? Trình thuật Tin Mừng Marcô, ta
nghe kể là Yêsu Đức Chúa đã trầm mình trong chốn hoang vu xa vắng, những bốn
mươi ngày. Cả vào năm cuối cuộc đời trần thế, khi chấp nhận xả thân chịu chết
cho nhân lọai, Ngài đã bước ra khỏi chốn thị thành, để vào nơi gian khổ ở đó có
cái chết trơ trọi đang đợi Ngài trên khổ giá, nơi đồi cao, chốn vắng, một
Gôn-gô-tha sừng sững, rất khô cằn đến tận cùng mặt đất. Và, ở cả hai nơi, Yêsu
Đức Chúa đều bị thách thức, gạ gẫm nhưng đã trỗi dậy: dậy lên trong yêu thương;
vùng lên với chiến thắng.
Với Tin Mừng thánh Mar-cô, ta không
thấy tác giả đề cập đến những gạ gẫm của Satan nơi hoang vu xa vắng một cách
đậm nét. Nhưng, với thánh sử Lu-ca và Mat-thêu, hố sâu thiếu xót và cách biệt
ấy đã được khỏa lấp, bù trừ. Và, thánh Mar-cô kể rằng: quần chúng nhiễu nhương
dám hỗn xược khích bác, gạ gẫm Đức Chúa, dụ Ngài hãy rời bỏ thập giá trèo
xuống, tự cứu lấy mình khỏi thứ “diệu đế” cuối cùng, đày đọa.
Nơi hoang địa đầu đời, Yêsu Đức Chúa
được thần sứ phù trợ, đã ra khỏi tình huống suy sụp và Ngài đã trỗi dậy bằng
câu tuyên sấm để đời rằng: “Nước Chúa đã gần kề”. Tại đồi hoang vào phút cuối, Ngài đã được môn
đệ, bạn hữu đỡ nâng để đi hết đọan đường gian khổ, hầu làm chứng cho Nước Trời
mà Ngài hằng tuyên bố.
Rõ ràng, trong các trình thuật vừa
kể, đồng hoang cỏ cháy và cơn gạ gẫm, khuyến dụ vẫn cứ đuổi đeo Yêsu Đức Chúa
dọc suốt hành trình ở với trần gian. Đây là điểm son then chốt đã ủi an đoàn
con thân thương vốn đã khổ đau, sầu thảm. Phần đông chúng ta có lẽ chẳng cần ra
ngoài, tìm nơi hoang vu địa đạo để cảm nghiệm tình huống sầu khổ, đớn đau có những
khích bác, khuyến dụ. Càng sống trong tình huống cụ thể, ta càng gặp nhiều cơn
khích bác, gạ gẫm dẫn đưa ta đến nơi đổ vỡ, thất vọng.
Xét kỹ bản văn Kinh thánh, các
truyện thần thoại, cũng như văn chương, nghệ thuật, phim ảnh trình chiếu, có
hai yếu tố đã xuất hiện, thật rõ nét. Trước nhất, ai cũng thấy rằng: sa mạc
hoang vắng có thể là nơi khuyến dụ điêu tàn, nhưng tiêu vong đã khiến nhiều đại
anh hùng khi xưa cất bước lãng du mà không thấy có ngày trở về. Thứ đến, theo
truyền thống thiết thực, hành trình vào chốn vẫy gọi của nơi quạnh hiu, sa vắng
đầy cát nóng với những gian truân nhưng cũng đã tạo nhiều thoả thuê, thoải mái
vì ở nơi đó ta vẫn đón nhận nhiều mặc khải cũng như cải biến hoặc vui sướng,
giải khuây. Cả hai yếu tố trên không nhất thiết đối chọi, xung khắc tiêu diệt
lẫn nhau; nhưng đã bổ túc nhau một cách hài hòa.
Lấy trường hợp của Đức Chúa làm mẫu
mực, ta thấy không nhất thiết phải buông xuôi, bỏ cuộc trước một gạ gẫm cho
rằng chốn hoang vu sa mạc chỉ gồm những mất mát khổ đau, mà thôi. Mặc dầu là
thế, ta vẫn cần tìm ra con đường thân thương đầy thuyết phục hầu có thể trỗi
dậy, cất cao đầu lên mà thưởng ngọan những kinh nghiệm quý báu, tích tụ.
Điều quan trọng, là: ở nơi sa mạc
rất riêng của mỗi người, không phải mọi gạ gẫm, khuyến dụ đều mang sắc mầu tội
lỗi. Khi bị gạ gẫm, khuyến dụ không có nghĩa là ta đang thực hiện điều xấu do
người nào xúi giục, bảo ban. Gạ gẫm là những quyến rũ, được tô vẽ cho thêm mầu
rực sáng nhằm thúc đẩy người bị dẫn dụ có những quyết định nghiêng hẳn về mặt
xấu. Trên thực tế, rất nhiều điểm đã phát giác ra trong đời sống tu đức của các
thánh, là: các ngài càng gần gũi với Đức Chúa của tình yêu bao nhiêu, thì những
gạ gẫm, khuyến dụ đủ mọi lọai hình càng gia tăng bấy nhiêu. Tuy nhiên, có điều
may là chúng ta vẫn được giáo huấn để biết cách đối phó với những tình huống
gay go.
Cứ sự thường, gạ gẫm khuyến dụ
thường có bối cảnh và huyền sử riêng. Các tình huống như thế chỉ xảy đến khi ta
có cảm giác xa vắng, lạnh lẽo, dễ tổn thương. Và, các tình huống cám dỗ thường
đánh mạnh vào yếu điểm của con người rất hay để lộ sơ hở trong cá tính rất thực
của mình. Muốn chống lại những tình huống như thế, cần đề cao cảnh giác về các
mô hình kiểu mẫu của chúng, tức gạ gẫm, khuyến dụ thường dối gạt, đưa ta vào
chốn mê hồn trận để ta tin tưởng rằng hành vi, thói tật mà ta say mê cũng
“không đến nỗi quá tệ, chẳng tội lỗi gì đâu”, “chỉ một lần, thôi mà..”, hoặc
“cũng chỉ là lần cuối, một lần cuối cùng, rồi thôi”... Mặt khác, gạ gẫm, dẫn dụ
còn có khả năng nhận ra các hiểm nguy hiện có trong đời mình hầu đánh vào điểm
yếu của mỗi người, khiến ta trở tay không kịp. Mệt mỏi, chán chường, giận dữ,
rượu chè, ma túy, mất cảnh giác, thiếu khả năng đối thọai cảm thông và niềm tự
tin quá thấp, vv.. đều là thực tế phũ phàng đưa ta đến tình trạng dễ phơi bày
bộc lộ, hay bị tổn thương hơn lúc bình thường.
Mùa chay năm nay, khi quyết tâm theo
Chúa đi vào chốn hoang vu, xa vắng đầy ý nghĩa này, ta hãy làm những gì khả dĩ
giúp mình trỗi dậy từ những tự ti, yếu mềm, thiếu trông cậy, thiếu tin tưởng...
ngõ hầu ta có thể đối phó với cơn giận dữ, chán mệt. Hãy tự kiểm điểm xem,
trong thời gian qua, ta có làm việc quá hăng say chẳng kể sống chết, hoặc có ăn
uống quá độ chẳng hề cữ kiêng, tạo công ích. Hãy hạ quyết tâm sẽ bớt đi cho
nhau những tình huống gây trầm tư, khổ não, hoặc cãi vã, đấu tranh, giành giựt.
Ngược lại, cương quyết thực hiện phương cách tốt đẹp nhất để đảm bảo rằng chúng
ta sẽ trỗi dậy, rời khỏi chốn hoang vu, xa vắng hầu biến cải cuộc đời, cho tốt
đẹp hơn. Ta sẽ không trầm mình trong chốn khổ đau, không tạo ra hoang địa, phân
rẽ gửi đến cho nhau nữa.
Vào nơi hoang vu, xa vắng không phải
để lòng mình được chay kiêng, tâm được tịnh mà thôi; nhưng, còn để ta trỗi dậy
hòa nhập với cộng đồng người thân cũng một tâm trạng. Cộng đang ngóng chờ ta
quay lại từng giây từng phút. Và, đấy chính là ý nghĩa của mùa sám hối, phục
thiện. Hối cải những gì đã sơ xuất. Hồi phục những gì rất thiện. Thiện đây là
tình thân thương không chỉ với Chúa, với Mẹ mà cả với người anh em cùng nhà, xa
ngõ. Cầu Chúa cho ta thực hiện cuộc sống trỗi dậy và dâng trào. Mong an bình sẽ
lại đến với ta, với muôn người. Và, mọi người.
Lm Richard Leonard sj:
Mai Tá phỏng dịch
No comments:
Post a Comment