Thursday 27 January 2011

Gs Nguyễn Ngọc Lan: Tản mạn Noel 2001

“Biểu dương hơn 1,000 nữ tu xuất sắc trong phong trào ‘Tự rèn luyện’ (SGGP 14.12.2001)”. Ai biểu dương? Thưa: Hội Liên Hiệp Phụ Nữ thành phố đã tổ chức hội nghị tổng kết cái gọi là Phong trào ‘tự rèn luyện’ được Hội phát động từ năm 1996 đến nay trong giới nữ tu các tôn giáo và phụ nữ có đạo thành phố.


Vẫn cứ là trò khỉ mà càng bài tôn giáo người càng phải bày ra. Để lấy tiếng…! Không một nước nào –nước Pháp chẳng hạn, sẵn cả truyền thống Kitô giáo từ hàng chục thế kỷ lẫn tinh thần chống giáo sĩ như từ thế kỷ XVIII- mà nhà nước lại vưóng bận mặc cảm đến nỗi phải sốt sắng lo việc đạo như thế.

Cũng như trò khỉ vẫn được tái diễn mỗi dịp lễ Giáng Sinh. Năm nay mấy ông kẹ ‘phụ trách tôn giáo’ lại cứ tới các nhà thờ yêu cầu linh mục tổ chức lễ, chăng đèn mặt tiền nhà thờ vv… cho xôm tụ. Cứ y như từ mùa Giáng Sinh năm 1955, một bức thư Hà Nội gửi vào đã cho biết: Đức cha Trịnh Như Khuê chỉ phải khổ sở vì nhà chức trách ngoài đó đi tới đi lui toà tổng giám mục để thúc giục làm sao cho mặt tiền Nhà thờ lớn thật rực rỡ.

Trên SGGPhóng 15.12.2001 lại có thêm một trò khỉ khác. Lần này khỉ làm ảo thuật.

“Uỷ Ban Đoàn Kết Công Giáo VN vừa gửi thư mừng lễ Thiên Chúa Giáng Sinhnăm 2001 tới các bậc giáo phẩm và giáo dân trong cả nước.

Bức thư có đoạn viết: ‘Nhìn lại năm qua, chúng ta vui mừng nhận thấy phong trào thi đua ’Toàn dân đoàn kết xây dựng cuộc sống mới ở khu dân cư, sống tốt đời, đẹp đạo’ do Uỷ Ban Đoàn Kết Công Giáo VN phát động tiếp tục được triển khai sâu rộng hơn, mang lại những kết quả rất đáng khích lệ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vể Tổ quốc. Mặc dù những gì chúng ta làm được là chưa thật nhiều, nhưng chúng ta cũng vui mừng cảm ta Thiên Chúa về những thành tựu nhất định mà chúng ta đã đóng góp cho quê hương như Thư chung của Hội đồng Giám mục VN năm 2001 đã ghi nhận.”

Đàn két muốn gửi thư tới ai thì cứ biệc gửi. Gửi Chủ tịch Giang Trạch Dân, tới Tổng Thống Bush hay tới Bin Laden, tới Ma Cà Rồng cũng cứ việc. Chỉ cần sẵn tem. Nhưng sao lại “chúng ta” được? Không lẽ dốt tiếng Việt hay lú lẫn đến mức không phân biệt nổi ‘chúng tôi’ với ‘chúng ta’? Đúng hơn, đây vẫn là trò ảo thuật, trò bịp quen thuộc. Đàng khác, như “Thư chung của Hội Đồng Giám Mục VN năm 2001” đã ghi nhận’ là thế nào? Thư chung có ‘ghi nhận’ là ghi nhận gì chứ còn phải tới Tết Congo chăng mới ghi nhận những ‘thành tựu’ của UBĐLCG VN. Đàn két vẫn cứ ăn gian nói dối không biết ngượng.

Dân chúng thì đón mừng Noel theo cách của họ. Tối tối, đường phố đã có vẻ nhộn nhịp hơn, trong khi chờ đợi đêm lễ Giáng Sinh hẳn vẫn sẽ là đêm người ta đi lại ngoài đường nhiều nhất trong cả năm. Khắp nơi là các cửa hàng bán thiệp Giáng Sinh, hang đá, đèn ngôi sao, bẵng dĩa nhạc, quà Noel. Tưng bừng nhất là Nhà sách Đức Mẹ hằng Cứu Giúp đường Kỳ Đồng, mở cửa đến 10 giờ đêm. Còn có một dịch vụ Ông Già Noel được quảng cáo trên các báo.

Có người không vui lắm vì cho rằng đó chỉ là sự tục hoá lễ Giáng Sinh. Nhưng tại sao không thấy đó cũng là sự hội nhập của Kitô giáo? Noel trở thành ‘lễ hội’ cho mọi người, bất luận giáo/lương. Có sự tục hoá đi chăng nữa thì vẫn còn hơn là sự thờ ơ, vô tình. Miễn là sự tục hoá ấy không phải là ở ngay trong giời Kitô hữu. Nhưng người Công giáo VN vẫn quan tâm đến việc xưng tội rước lễ không kém gì vào dịp lễ Phục sinh. Trước lễ Giáng sinh cũng như trước Tuần Thánh, nhiều xứ đạo vẫn phải lo thu xếp một buổi tối có hàng chục linh mục cùng tới để ban bí tích hoà giải cho năm bảy trăm người. Anh em Tin Lành hẳn cũng có gì tương tự. Chưa kể là ngay giữa đồng bào bên lương, không hẳn đã chỉ là sự tục hoá hay sự hội nhập chỉ có ý nghĩa văn hoá. Khi, như Xuân Phu ghi lại trong một bài báo, một thanh niên tâm sự:

“Mỗi lần Noel là mình lại nhớ nhà. Nhớ mà không về quê được. Mình không có đạo, nhưng không khí Noel gợi lên nỗi thèm khát sự ấm cúng. Mình đi xa tìm một nhà thờ nào đó, đứng lẫn vào đám đông, rồi qua quận 8 xem hang đá cho đến sáng”.

Hay khi, vẫn theo Xuân Phu, một cô sinh viên băn khoăn:

“Mọi năm lớp tổ chức đi chơi, ăn uống. Năm nay ra trường rồi, mỗi đứa một nơi, chắc là buồn. Noel cũng thấy nao nao, mà thực sự chưa có kế hoạch gì.”

Nhớ nhà, nhớ mà không về quê được, thèm khát sự ấm cúng, thấy nao nao… biết đâu cũng còn là lạc lõng trong sự trần tục, không dừng chân lại được ở một quán trọ nào. Và lòng đã như bắt đầu gần gũi với Maria và Yuse trên đường tìm về Hang Đá?

Hay lòng đã mơ tới một trời sao không phải là trời sao thiên văn học. Hay ngay trong trời sao thiên văn học đã mơ tới một ánh sao lạ… Ánh sao xưa kia đã đưa đẩy bước chân của ba đạo sĩ –có thể cũng là ba nhà thiên văn học- tới một miền đất lạ…

Gs Nguyễn Ngọc Lan

(trích Thư Nhà số 8, tháng 3/2002, tr. 23)

No comments: