Tuesday 3 September 2019

Lm Giuse Mai Văn Thịnh DCCT : NÂNG LÊN HAY HẠ XUỐNG! BẠN CHỌN CÁCH THỨC NÀO?



 Ngày nay việc sắp xếp chỗ ngồi trong các bữa tiệc đã được quí vị chủ tiệc hay quản tiệc lo lắng thật chu đáo, vì thế việc tranh dành chỗ ngồi ít khi xẩy ra. Tuy nhiên, việc dành giật địa vị trong xã hội không thiếu; trái lại càng ngày càng tăng; nhất là tại các nước chậm tiến khi mà uy quyền được củng cố và bảo vệ bởi quyền lực mà quên đi cách thức phục vụ. Hơn thế nữa, thái độ khúm núm và sợ sệt của bàn dân thiên hạ khiến cho những người có quyền lại càng thêm hống hách hơn. 

Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu đã chứng kiến một hoàn cảnh thực tế đang xẩy ra trước mắt Người. Người ta chen lấn nhau để tìm chỗ ngồi. Thấy thế, Đức Giêsu đã dùng dụ ngôn để khuyên chúng ta hãy sống khiêm tốn qua Lời Người phán như sau: “Phàm ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống, và ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên.” 

Vẫn biết rằng ai sống khiêm nhường thì được nhiều người quí mến, và con người thích kết bạn với những ai có lối sống khiêm nhường hơn là kiêu căng. Nhưng trên thực tế thì số người có lối sống khiêm nhường thật ít nếu so với những người kiêu căng. Và sống khiêm tốn là lối sống thật khó khăn; bởi vì cuộc sống của chúng ta chịu ảnh hưởng  bởi một nền văn hóa mà trong đó, người ta cho rằng giá trị con người được đo và đánh giá trên năng lực và khả năng mà người đó có thể kiểm soát được.

Đầu tiên, xin mời anh chị em nhớ lại bài học về nhân đức khiêm nhường mà chúng ta đã học trong các lớp luân lý năm nào. Chúng ta biết rằng khiêm nhường gắn liền với thân phận của con người. Tự nguyên thủy, con người ý thức mình bởi đất mà ra và sau cùng cũng trở về đất bụi. Vì thế, khiêm tốn là chấp nhận một sự thật về than phận thụ tạo của con người. Chúng ta cho dù phát minh ra nhiều sự, nhưng không bao giờ thay quyền của Đấng sáng tạo được. Sự hiện diện của chúng ta dầu sao cũng chỉ là một món quà của Đấng sáng tạo dành cho vũ trụ này. Những gì chúng ta mang đến, các nỗ lực chúng ta đóng góp sau này cũng chỉ nói lên bổn phận phải chu toàn để hoàn tất nhiệm vụ đã được sai phái. Đã như thế, thì con người dựa vào đâu mà kiêu hãnh.

 Nói một cách khác, khiêm tốn là thái độ sống mà chúng ta cần có để đối diện và chấp nhận các giới hạn của bản thân mà nhận ra sức mạnh, quyền năng và Lòng Thương Xót của Thiên Chúa đang hoạt động trong mình; để rồi trong thân phận yếu đuối của một thụ tạo, chúng ta sẵn sàng đón nhận sự giúp đỡ của nhau mà hoàn thành nhiệm vụ. Như thế, chúng ta có gì để kiêu căng. Tất cả là hồng ân được ban tặng và sự trợ giúp của tha nhân.

Sau cùng, khiêm  nhường là một trong những nhân đức mà người tín hữu cần trau dồi và thực hành trong cuộc sống. Nói như thế, có nghĩa là người tín hữu sẽ không bao giờ là người tín hữu chân chính nếu không sống khiêm nhường.

Trước khi bước sang phần thứ hai của bài Tin Mừng, chúng ta cùng theo dõi một sự kiện có thật xẩy ra tại một xứ đạo thuộc Địa Phận Long Xuyên cách đây khoảng 50 năm. Sự kiện này xẩy ra vào ngày lễ mở tay của tân linh mục. Trong khi mọi người đang sắp xếp chỗ ngồi cho quan khách đến tham dự thì bỗng nhiên qua loa phóng thanh mọi người nghe giọng cha xứ đang yêu cầu bà cố Giả ngồi lui vào bên trong để nhường chỗ cho thân mẫu của linh mục bước vào đầu ghế. 

Số là hoàn cảnh của tân linh mục cũng thật đáng thương. Ông cố mất sớm. Gia đình chỉ còn lại hai mẹ con. Gia đình túng thiếu. Cậu lại hiếu học và chăm chỉ nên nhiều người thương. Trong xứ đạo, có gia đình bà kia tên là Giả, thuộc hạng giầu có, cuộc sống sung túc đã giúp đỡ ngài trong hành trình tu học. Ai trong xứ cũng đều biết việc này. 

Trong ngày trọng đại như thế, cả xứ được hãnh diện chứ không riêng gì gia đình cha. Trong niềm vinh dự đó, mọi người cảm thấy lâng lâng, bà Giả nhà ta cũng có tâm trạng như thế, nên dường như cũng hơi bị bốc quá. Trong khi đó, mẹ của tân linh mục lại quá âm thầm, cứ thu mình vào trong góc nhà thờ, với cỗ tràng hạt trên tay để cầu nguyện cho con đường Thập Giá của con mình. 

Gần đền giờ cử hành Thánh Lễ mà cha xứ không thấy bà cố đâu, mới sai các chú giúp lễ đi kiếm và mời bà cố lên. Lúc đó thì bà mẹ nuôi tên Giả mới được cha xứ để ý và thấy bà đang ngồi vào vị trí của bà cố thật nên đã dùng loa mời bà cố Giả về vị trí đã được định sẵn, để nhường chỗ cho bà cố, thân mẫu của tân linh mục, đang khúm núm bước vào chỗ ngồi. Truyện kể có thật, minh họa và cảnh báo cho những ai thích xum xoe, tự bốc mình lên. Bà cố Giả, người giả, vật giả đang hiện diện chung quanh mình. Đừng có hợm mình kẻo bị lôi xuống!

Trở lại bản văn Tin Mừng. Sau khi Đức Giêsu nói với khách dự tiệc về giá trị của lối sống khiêm nhường. Trong phần tiếp theo, Đức Giêsu nói với người chủ tiệc. Đây lại là một nghịch lý, một cơ hội để cuộc sống của chúng ta bị đối chất! Trong phân đoạn này, Đức Giê-su đã dậy ông chủ tiệc và cho cả chúng ta một bài học là khi tổ chức tiệc mừng thì hãy nhớ đến những người nghèo khó, tàn tật, què quặt và đui mù mà mời họ cùng dùng bữa. Như thế, chúng ta mới có cơ hội bộc lộ lòng quan tâm, tâm tình chia sẻ và thái độ sống của chúng ta đối với người nghèo nói chung.

Theo thói đời, vào những ngày lễ nghỉ, sau khi tham dự các nghi thức tế tự theo truyền thồng và lề luật dậy bảo, chúng ta thường hay có thói quen tụ họp lại với nhau để mừng lễ. Sau lễ là lạc, lễ lạc là một kiểu nói bình dân mô tả việc mừng lễ qua bàn ăn. Dĩ nhiên, không ai mừng lễ một mình. Chúng ta thường mời thân nhân hay bạn bè đến chia vui. 

Dựa vào cách xử thế của đời thường, chúng ta có thói quen mời những người cùng chí hướng, những người bạn có thể cùng nhâm nhi và chia sẻ vui buồn cho nhau. Nói chung, họ là những con người mà chúng ta có thể tương tác được. Không ai thiều khôn ngoan và sáng suốt khi mời những người khách dự tiệc mà chúng ta nghĩ là họ sẽ tạo nên các xung đột và có thể làm cho bầu khí của bữa tiệc mừng trở nên nặng nề, đôi khi trở thành căng thẳng và có thể mất hòa khí nữa. Tinh thần của bữa tiệc tùy thuộc vào thái độ và cách cư xử của người dư tiệc.

Ai trong chúng ta đều muốn có những người bạn tốt. Đức Giêsu không khắt khe đến độ chê trách việc làm của chúng ta như thế là sai. Tuy nhiên, lối sống mà Người muốn các môn đệ của Người và các tín hữu phải có gì khác hơn người thường. Chúng ta là dòng giống được tuyển chọn nên cũng cần chọn lọc cách sống giống như Chúa. Con Chúa mà không giống Chúa thì giống ai!

Người đã đến làm bạn với những người tội lỗi, đồng bàn, cùng ăn cùng uống với họ, cứu giúp những ai đui mù, què quặt, những người không xứng đáng, bị xã hội và cơ cấu đạo đời loại bỏ. Đức Giêsu không hất hủi ai, Người ôm trọn mọi người thành tâm đến với Người. Không ai bị loại bỏ; tất cả đều được đón chào.

Với hiện tình của thế giới hiện nay, những người bị ruồng bỏ có thể là các nạn nhân của các vụ lạm dụng, bạo lực trong gia đình, con người tầm trú, những người bị giai cấp chủ nhân bóc lột, các đứa trẻ không nơi nương tựa, những người thất nghiệp, những người bị các chứng bịnh về thể xác và tinh thần hành hạ… Họ đang chờ bàn tay và lời mời của chúng ta. Lẽ dĩ nhiên, chúng ta cần có sự khôn ngoan trong việc chọn lựa khách mời. Không ai lại đi mời những người có con tim thù hận, sẵn sàng làm ngòi nổ để khủng bố và giết hại người khác, đến tham dự tiệc. 

Lời Chúa đòi hỏi nhiều hơn nữa. Dĩ nhiên, chúng ta phải chịu trách nhiệm về lời mời của chúng ta sao cho khách dự tiệc được vui lòng. Nhưng huấn lịnh của Đức Giêsu trong bài Tin Mừng hôm nay cũng không bị bỏ sót và quên lãng. Thân phận của ‘hạng người nghèo mà chúng tôi liệt kê nói trên’ được Thiên Chúa của Đức Giêsu quan tâm đặc biệt. Đức Giêsu dậy bảo rằng lòng từ bi và nhân hậu của Thiên Chúa đổ xuống trên chúng ta là một động lực cấp bách thúc đẩy chúng ta ra đi hoàn tất sứ mạng đã được trao phó hầu đem lại hạnh phúc và một lối sống tốt đẹp hơn cho tha nhân.

Đến đây, như những khách dự tiệc và nhất là trong trách nhiệm của người quản tiệc, chúng ta cần thành thật thú nhận với nhau rằng không mấy ai trong chúng ta đã sống được lời khuyên của Đức Giê-su trong bài Tin Mừng hôm nay. 

Gương khiêm tốn của Đức Giêsu, đấng đã hạ mình thẩm sâu cho đến độ bằng lòng đón nhận mọi khổ đau, ngay cả sự chết trên Thập Giá. Với việc hạ mình cho đến chết như thế, Đức Giê-su đã bộc lộ lòng vâng phục của Người, để rồi Thiên Chúa Cha đã siêu tôn Người vượt trên mọi danh hiệu. Qủa thật gương tự hạ trong vâng phục của Đức Giêsu luôn là một thách đố muôn đời cho chúng ta. Chúng ta luôn thiếu sót. Chúng ta không bao giờ có thể hoàn thành tốt yêu sách mà Chúa nói trong bài Tin Mừng hôm nay. Chúng ta cần để cho sứ điệp của Lời Chúa hôm nay chất vấn và đổi mới trong suốt hành trình của cuộc sống. 

Chính trong việc tự hạ theo gương Đức Giêsu, chúng ta có thể mở ra để đón tiếp mọi người, không loại trừ một ai; đặc biệt những ai tàn tật, đui mù, khổ đau và nghèo đói sẽ được chúng ta quan tâm hơn; vì theo như Lời Đức Giêsu đã hứa thì họ là những người sau này sẽ đón tiếp chúng ta trong nhà Cha trên trời. 

Lm Giuse Mai Văn Thịnh, DCCT
03/9/2019

No comments: