Hôm ấy,
cách nay 10 năm, tôi có dịp lưu lại ít ngày sống ở một nông trại trồng nho, nơi
miền xa. Thời gian này, tôi thường nghe câu phương châm của nhà trồng tỉa, rất
cương quyết: “hãy tạo dáng cho nho cành hoặc phế bỏ nó đi”.
Nghe nói thế, tôi liên tưởng ngay đến công việc của Chúa, một nhà Trồng Tỉa
đích thực. Ngài bỏ ra nguyên ngày để tỉa bỏ những cành nho nơi tôi, đã khô đét.
Nhuốm bệnh. Ngài đẽo gọt, rũ bỏ các mầm chồi trong tôi không tạo năng suất. Và,
Ngài nhổ bật rễ những phần mục nát trong tôi, phần nào không sinh hoa kết trái.
Việc của nhà trồng tỉa là như thế. Thoạt nhìn, nào có khác hành động rất dữ của
tay đồ tể.
Lạ thay, quan sát cách làm việc,
tôi thấy khác. Nhà trồng tỉa không có dáng điệu của anh đồ tể. Trái lại, các vị
này để rất nhiều thì giờ chăm sóc cho mầm chồi, lẫn nho cành. Trước khi làm,
nhà trồng tỉa quan sát cẩn thận thân lá cành, đủ cả. Các vị chỉ bỏ đi một số
lượng rất nhỏ, để nho cành vẫn đủ sức cho trái ngọt. Nhà trồng nho tinh tế biết
xem kỹ trại vườn của mình, rút nhiều kinh nghiệm quý báu, khi cắt tỉa. Cắt
nhiều quá, lại không hay. Cắt quá ít, cũng không được. Thành thử, mỗi lát tỉa
đều được các vị này suy tính, đắn đo. Mỗi nho cành bị loại, đều nhằm giảm thiểu
sâu mầm, tật bệnh. Và, cây nho cứ thế tăng trưởng. Vườn nho cứ thế sinh hoa,
kết trái. Nhà trồng tỉa không đối xử tệ bạc với cây cành. Vẫn cứ nâng niu, chăm
sóc.
Trình thuật Tin Mừng hôm nay cũng diễn tả đầy đủ ý nghĩa
của sứ điệp “tạo dáng hay phế bỏ”. Dụ ngôn về cây nho và
cành, là nhận thức rất xứng hợp cho cuộc sống của người đi Đạo. Là cành, chúng
ta cùng thuộc gia đình thương yêu, hòa hợp. Ta tự hào về gia đình mình. Tham dự
Tiệc thánh, chúng ta đến với nhau như cành nho co cụm, đùm bọc. Nếu chẳng may,
nho trái bị sâu rầy, bã độc quấy nhiễu, không còn có thể thứ tha độ lượng được;
hoặc, vẫn cứ để luột mất căn tính công minh, hiền hòa, hẳn là ta không thể cứ
mãi tự hào còn ở được trong nho vườn yêu thương của Chúa, nữa. Và, nếu đây đúng
là trường hợp của mình, thì ta cũng sẽ cần đến đôi tay nhẹ nhàng bón chăm của
nhà trồng tỉa. Bởi, các vị này chỉ muốn ta cho ra năng suất tốt nhất, theo đúng
khả năng của mỗi người.
Nhà thuyết giảng Billy Graham có lần đã quả quyết: “Là thành
viên của Hội thánh Chúa không phải đương nhiên ta thành người tín hữu tốt; cũng
tựa như sống ở trong nhà xe, điều này không có nghĩa là ta đương nhiên biến
thành xe cộ.” Đây là ý nghĩa của bài trình thuật hôm nay. Trình thuật hôm
nay, quả quyết: Chúa không xét đoán những gì ta nói hoặc cách thức ta làm, ngõ
hầu mọi người biết mà quay về với Sự công chính. Nhưng, ta sẽ được hạch hỏi về
những hành vi có yêu thương đủ không. Có hiền hòa, xót xa như nho cành vườn của
Chúa, hay không. Thế thôi.
Dụ ngôn nho cành, còn là cơ hội nhắc ta nhớ đến mối kết
liên, thân tình của người anh người chị và con em cùng nhà. Quả thật, trong
cuộc-sống đời-thường, ta vẫn gặp nhiều nghịch cảnh có lúc thấy người anh em
đồng Đạo dám nói hoặc đã làm những việc khó khăn, không phải. Cũng có khi, ta
cũng từng nghĩ đến việc loại trừ, tỉa bỏ họ khỏi cộng đoàn tình thương; hoặc xử
tệ, dù mình vẫn được dạy, là: anh em là cành của cùng cây nho.
Có lẽ, ta cần có lòng quả cảm, để nói lên được sự thật ta biết đến, để rồi cùng
nhau định hình xem, vấn đề nào cần quyết đoán, đúng hay sai. Và, cần nhất một
điều, là: ta phải khiêm hạ lắng nghe, khi người anh em hạch sách mình.
Khó hơn cả, vẫn là
tình huống khi nhận ra thành phần sâu rầy, tật bệnh đã nhanh chóng lan tràn nơi
nho-cành Hội thánh, cả trong khu vườn đầy nho thơm trái tốt. Gặp lúc nhiễu
nhương như thế, phản ứng theo bản năng, vẫn là thái độ đòi tỉa bỏ. Vứt quăng đi
những cành khô, lây bệnh. Tuy nhiên, nhà trông tỉa nào cũng hiểu rõ, đấy chỉ là
biện pháp cuối cùng, đối đế thôi. Dù cho đó là chuyện không dễ, Chúa vẫn kêu
gọi ta hãy chùng tay. Chớ mau mắn tính chuyện phẫu thuật, cắt bỏ phần tử xấu,
mỗi khi ta gặp chuyện khó khăn, khúc mắc. Đây chính là, tình huống yêu thương
gai góc, rất khó xử. Dù, cộng đoàn có người phạm lỗi, phản chống lại niềm tin
yêu xưa giờ, thì Tin Mừng hôm nay vẫn nhắc nhở ta hãy dừng tay đối xử, cho đến
khi mọi việc được sáng tỏ. Bởi, có can thiệp cách nào đi nữa, thì cành nho “anh
em” đã chết khô trong vườn nho thương yêu, từ khuya rồi.
Dẫu có thế nào, hãy hy vọng nguyện cầu, để rồi hành vi ta
chọn, sẽ làm cho tình yêu nơi người anh người chị và con em, cứ mãi tăng
trưởng, nẩy lộc. Để rồi, đây sẽ là ca tiếp ghép nơi ta, sau này. Trước tình thế
nhiễu nhương, của một thế giới luôn dựa trên nguyên tắc “hãy tạo
dáng hoặc rũ bỏ”, thì Phúc Âm hiền hôm nay thách thức ta cứ hành trình cho
rốt ráo, cùng tột với các người anh người chị thuộc em cùng cây nho, vào mỗi vụ
mùa hay đã quá mùa, bởi như thiên tình ca xưa vẫn nói: “Mọi người chỉ biết
ta là tín hữu Đức Kitô, qua tình yêu và bằng tình yêu, mà thôi. Vâng,
tất cả đều biết ta là chứng nhân Đức Kitô ngang qua hành xử thương yêu ta diễn
lộ với hết mọi người.”
Vâng, chính thế. Chỉ tình thương mới chứng tỏ ta là cành
nho chùm trong đại gia đình thương yêu, đùm bọc. Dù nho cành có thương yêu nhau
đến như điên như dại, dù người đời có gọi cành nho chúng ta là nho cành khờ
dại, khùng điên. Vẫn cứ ngước mặt nhìn đời. Vẫn cứ đầu cao mắt sáng mà tạ ơn
đời. Tạ ơn Người. Tạ ơn Cây Nho Trân Quý, luôn yêu thương, đùm bọc. Lm Richard Leonard sj
Mai Tá phỏng dịch
No comments:
Post a Comment