Lm Frank Doyle sj: “Những kỷ niệm, vàng hoe trong ký ức”

Suy niệm Chúa nhật thứ 30 thường niên năm B

“Những kỷ niệm, vàng hoe trong ký ức”

Anh trở lại, dửng dưng nhìn quá khứ
Của một thời, sỉ nhục gánh trên vai.

(dẫn từ thơ Trần Trung Đạo)

Mc 10: 46-52

            Kỷ niệm có vàng hoe trong ký ức, không làm anh lại về với hiện tại. Đầy nhớ nhung. Dân Do Thái xưa cũng trở lại. Trở lại, sau bao tháng ngày lưu lạc. Nơi quê người. Lại trở về, với tâm tạng mừng vui. Đó là tâm trạng dân con Chúa, được trình thuật ghi, hôm nay.

            Trình thuật thánh Máccô ghi, về sự lạ Chúa làm cho người mù thành Giêrikhô, là để ta suy nghĩ. Suy và nghĩ, về điều được ghi ở bài đọc 1: ”Trong chúng, có kẻ đui mù, què quặt, kẻ mang thai, ở cữ. Ta sẽ an ủi và dẫn đưa chúng; dẫn đưa tới dòng nước, qua con đường thẳng băng.” (Gr 31: 8). Nhờ đoạn này, ta định ra được cảnh trí Tin Mừng thánh Máccô ghi.  

            Tin Mừng thánh Máccô ghi hôm nay, là đoạn kết cho thấy Chúa tập họp đồ đệ Ngài thành một nhóm. Tập họp, khởi từ việc Chúa chữa người câm điếc, vào hôm trước. Được chữa lành, người bệnh đã biết nghe và biết nói. Nhờ kỹ năng này, tín hữu và đồ đệ Chúa cũng sẽ nghe biết và thông hiểu Lời Chúa. Rất rõ. Và từ đó, biết sẻ san thông điệp mình nghe, với mọi người.

            Các đoạn Tin Mừng sau đó, như ở chương 8, thánh sử cũng có ghi lại hai giai đoạn Chúa chữa lành người đui mù. Trình thuật này, rõ ràng biểu tỏ rằng đồ đệ Chúa tự mở mắt để thấy được thiên chức và sứ vụ thừa sai của Đức Chúa. Và kế đến, trọn vẹn giai đoạn kết thúc sự kiện chữa lành cho một người mù khác, là đoạn ta nghe đọc, hôm nay. Đây, không là chuyện ngẫu nhiên trùng hợp cách tình cờ. Nhưng, là chuyện thánh sử ghi lại, có dụng đích.    

            Như được biết, Đức Giêsu đã cùng đồ đệ và đông đảo quần chúng rời thành Giêrikhô, đi nơi khác. Nay Chúa đã về với thành thánh Giêrusalem. Tạo bối cảnh cho trình thuật được kể, ở đoạn sau. Ở đây người người nhìn thấy anh thanh niên mù tên BaTiMê đang ngồi bên vệ đường, chừng nghe ngóng. Anh nghe có tiếng ồn ào. Và được biết: Đức Giêsu đang ngang qua. Nên anh gọi: “Lạy Ông Giêsu, Con vua Đavít, xin dủ lòng thương tôi!´(Mc 10: 47)

Xin dủ lòng thương, là lời anh Ba-ti-mê cầu xin cho anh lành bệnh? Vì anh biết, Đức Giêsu là Đấng chữa lành tuyệt vời. Và, anh biết chắc là Giờ Ngài đã đến. Đến, với mọi người.

Biết điều này, quần chúng đứng chung quanh bèn khuyên nhủ: hãy im đi mà giữ miệng. Vì, anh chỉ là người hành khất rất thấp hèn, không xứng đáng. Không được phép quấy rầy Đấng Rất Thánh, là Đức Chúa. Ở đời thường, nhiều người cũng gặp tình huống rất tương tự. Tức, vẫn ưu tư /quan ngại vẫn tạo rào cản ngăn chặn con đường ta đến với Chúa. Đó là lúc, mình quá bận rộn, không đủ thì giờ để đến với cộng đoàn. Đến, để đi lễ. Đến, để tham gia sinh hoạt phụng vụ với Hội thánh. Và, đôi lúc ta cũng cản ngăn rất nhiều người muốn làm thế.

Nghe kêu cầu, Chúa dừng lại. Và giả như người mù hôm ấy không tiếp tục kêu cầu, chắc hẳn các ngài vẫn tiếp tục hành trình, đã dự định. Ngày nay cũng thấy rất nhiều trường hợp tuy có thấy Chúa ngang qua, nhưng hẳn đã mấy ai nhận biết Ngài? Nhận biết để mà kêu van, cầu cứu! Hay là ta vẫn cứ yên trí, vẫn mang nặng thành kiến. Nên cứ nhất định chỉ tìm kiếm Ngài ở nơi nào mình tính trước. Để rồi, chỉ chấp nhận Ngài bằng ảnh hình, mà ta có sẵn trong đầu. Rất thường tình, nhiều người cứ nghĩ mình chỉ tìm thấy Ngài ở Nhà Tạm trên Cung Thánh. Nào mấy ai biết kiếm tìm Ngài nơi những người mình chẳng ưa thích?  

Sự thật, Chúa đã và đang đến với ta, qua nhiều dạng. Qua người lạ. Trong tình cảnh không quen. Khó nhận. Hoặc, những trường hợp, thật không ngờ. Ngài đến, qua cung cách của người bần hàn. Nghèo túng. Đói khổ. Ngài đến, nhiều lúc ngang qua những người khó tính, hay bẳn gắt với nhiều người. Ngài đến, có khi chỉ qua người đem thử thách, kKhó chịu đến cho ta.

“Gọi anh ta lại đây ngay”. Lệnh truyền, cho thấy Chúa không đi thẳng đến với người mù. Ngài cũng chẳng gọi đích danh anh. Nhưng bảo anh, hãy tự mình mà đến với Ngài. Qua quần chúng. Qua, đám người dửng dưng vừa quát bảo anh, hãy câm miệng, hãy ngồi im, để Thầy đi. Chúa đến, ngang qua những người khuyến khích anh chạy tới. Đây, là đề nghị để ta biết cách mà  đến với Chúa. Cung cách của người dưng khác họ, là cung cách của những người khuyến khích ta “hãy đến với Thầy”. Của, những người giới thiệu Thầy, cho ta.

Ở đời thường, người giúp ta đến với Chúa, vẫn thường là: cha mẹ, gia đình, bạn bè, thày cô, lời chia sẻ, buổi tĩnh tâm, các sách vở, báo chí, phim ảnh, truyền hình… Ta cũng nên tưởng nhớ đến những người như thế, để mà cảm tạ. Cảm tạ và biết ơn, vì nhờ có họ mà ta mới đến được với Chúa.

Cũng thế, nhiều người cũng đang chờ đợi để được biết Chúa qua ta. Qua người trong nhà. Ngoài sở. Phố chợ. Nhà thờ. Đoàn thể. Ngày nay, còn có chăng, những san sẻ niềm tin? Có còn chăng, những người nay nhận biết ta là hiện thân của Đức Chúa ở đời? Là “Công” Giáo, ta không thể không chứng tỏ niềm tin ta có với Chúa, và xem đó là niềm “riêng” trong Đạo, thôi. Đây là mâu thuẫn. Là, ngược ngạo. Cũng nghịch nhĩ.  

“Anh mù liền vất áo choàng lại, đứng phắt dậy mà đến gần Đức Giêsu”. Với người hành khất, áo choàng còn là chăn chiếu để ngủ. Là, cả gia tài họ có được. Mặc dù thế, anh mù nay cũng bỏ hết. Bỏ tất cả, để đến với Chúa, mỗi người không. Người không hay mình trần, là trạng thái của tiên tổ khi phạm lỗi. Ngay Đức Chúa, Ngài cũng đã chấp nhận cái chết rất mình trần, là để hoán cải sự hổ ngươi do lỗi phạm đem đến. Anh mù Ba-ti-mê đến với Chúa, cũng mình trần, nhưng không xấu hổ.

Mình trần, còn là tình huống khi ta nhận lãnh ơn tẩy rửa. Là, dấu chỉ ta quyết tâm đến với Chúa. Người tân tòng, cũng cởi bỏ áo choàng tội lỗi xưa, để bước xuống giếng rửa. Nhận lãnh ơn thanh tẩy. Khi bước lên, lại đã khoác cho mình bộ áo trinh trong, dấu chỉ của một sẻ san cuộc sống rày đổi mới. Có Chúa. Có cộng đoàn. Ở Nước trời.

Và như thế, anh mù Ba-ti-mê đến với Đức Giêsu với tất cả tự tin, lẫn tự do. Chẳng cần vật chất. So với thái độ của người thanh niên giàu, đã có áo choàng sang trọng nói ở Tin Mừng hôm trước, ta sẽ biết tại sao người thanh niên ấy không thể theo chân Chúa. Lý do, là vì anh vẫn còn vương vấn chốn tiền bạc. Giàu sang. Phú quý.

“Anh muốn Tôi làm gì cho anh?” là câu hỏi Chúa vẫn đưa ra mỗi khi ta đối diện với Chúa. Ở đây, ta có Đức Giêsu là Vị Thượng Tế, được diễn tả, ở bài đọc 2. Ngài là Đấng, vốn chấp nhận một sẻ san với loài người, nên đã rõ mọi nhu cầu, ta vẫn có: “Thượng tế nào cũng là người được chọn trong số người phàm, và được đặt lên làm đại diện cho loài người, trong tương quan với Chúa, để dâng lễ phẩm cũng như tế vật đền tội.”(Dt 5: 1)     

“Anh muốn Thầy làm gì?” Câu hỏi Chúa đặt ra cho ta hôm nay, cũng tựa như câu hỏi Ngài đưa ra với đồ đệ thân thương chỉ muốn chia nhau chỗ ngồi gần bên Chúa, vào hôm trước. Và, lời đáp trả của đồ đệ hôm ấy, là: “Xin cho anh em chúng con tả hữu hai chỗ bên Thầy, khi Thầy được vinh quang.” (Mc 10: 37) Và, mặc khải của Chúa rõ ràng là: đồ đệ Chúa chỉ nhận lãnh những gì mình đáng được. Và hôm ấy, các thánh được dạy về việc phục vụ mọi người. Chứ không chỉ cầu vinh.

Lời đáp trả của anh mù hôm nay, thì khác: “Thưa Thầy, xin cho tôi nhìn thấy được.” Trong bối cảnh của trình thuật, điều anh muốn còn giá trị hơn mỗi chuyện về thể xác. Yêu cầu của anh mù Ba-ti-mê là điều chúng ta cần đến. Rất liên tục. Trong đời Kitô-hữu.

Bí kíp của cuộc đời, thật ra là: thấy được. Thấy được, ý nghĩa và đường hướng đích thực của đời sống. Thấy được, như người có thị kiến về Chúa. Biết tìm Chúa ở đâu. Nơi nào, ta nhận ra được Chân, Thiện, Mỹ? Chuyện mà anh mù Ba-ti-mê thực hiện được, là biết đường mà đi theo Chúa.    

Lúc đầu, chưa gặp Chúa, anh Ba-ti-mê ngồi ở vệ đường. Ăn xin. Mù loà. Vào lúc cuối, anh đã thấy. Đã có thị kiến. Đã biết mình đang ở đâu. Sẽ đi đâu. Anh không còn ngồi ở vệ đường nữa. Nhưng anh đã lên đường theo Chúa. Bởi Chúa là Con Đường. Là Sự Thật. Và Sự Sống. Con đường anh đi, dẫn đến thành thánh Giêrusalem. Ngang qua thống khổ, nỗi  chết. Và sự sống đã hồi sinh.

Chuyện anh mù, là kết đoạn và tóm tắt của lời dạy được ghi tóm của Tin Mừng thánh Máccô viết. Là, tóm lược cuộc sống và hành trình của mọi tín hữu Đức Kitô. Gồm tóm ấy, cho thấy trước kia ta cũng mù loà và nghèo đói, về nhiều thứ. Là Kitô hữu, khi lĩnh nhận ơn thanh tẩy, mắt ta đã mở rộng để thấy được ý nghĩa của cuộc sống. Biết, hồi hướng tận căn, mà trở về. Để rồi, lãnh nhận đường hướng mới cho đời mình. Mà thực hiện. Nay thì, ta sẵn sàng cùng Chúa đi Giêrusalem, với thị kiến rất rõ. Với, tự do rất thực.