Lm Frank Doyle sj: Giữa hư vô xây dựng bởi trăng sao

Lễ Kitô Vua Năm A 20.11.2011

“Giữa hư vô xây dựng bởi trăng sao”

Xa lắm rồi, xa lắm, hãi dường bao!...
Ai tới đó chẳng mê man thần trí,
Tòa châu báu kết bằng hương kỳ dị
Của tình yêu rung động lớp hào quang.

(dẫn từ thơ Hàn Mặc Tử)

Mt 25: 31-46  

Hư vô ấy, là trăng sao xây dựng, giữa giòng đời? Là, trần gian chốn vắng, rất hãi hùng. Xa vắng, hãi hùng toà châu báu, vẫn kết bằng hương hoa dị kỳ. Của tình yêu rung động, ra đón Chúa.

Chúa xuân - Vua Vũ Trụ hôm nay ta mừng kính, là chính Đức Kitô, Đấng đã ra đi rao giảng chốn “hư vô” xô bồ khắp đất miền, ở Do Thái. Từ, Galilê, Samari cho chí vùng Giu-đêa, Giêrusalem ấy, nơi nào Ngài cũng đến. Chốn nào, Ngài cũng khuyên dạy. Chữa lành. Ủi an. Giải thoát. Ngài là Đức Chúa. Là Vua Cha, luôn hiện diện hữu hình, nơi ta sống.

Các bài đọc hôm nay, đưa ra hai ảnh hình tương phản về Đức Kitô. Bài đọc 2, bằng vào thư chung gửi giáo đoàn Côrinthô, thánh Phao-lô trưng diễn hình ảnh về Đức Kitô, là Vua. Và, là Chúa. Thánh Phao-lô nói: “Nếu tại một người mà nhân loại phải chết, thì nhờ một người mà kẻ chết được sống lại” (1Cr 15: 21). Và, Đức Kitô được trưng dẫn, như Đấng có toàn quyền trên mọi quyền. Bởi, cuối cùng thì quyền lực của thế gian cũng phải lui bước, “phải quy về thần phục Đấng vẫn bắt muôn loài phải quy phục Người.” (1Cr 15: 26). Và, “Đức Kitô nắm vương quyền cho đến khi Thiên Chúa đặt mọi địch thù dưới chân Ngài” (1Cr 15: 25).

Trong khi hai bài đọc 1 và 2 đưa ra ảnh hình khác biệt, về Đức Giêsu, con Thiên Chúa. Qua việc Ngài chấp nhận thân phận làm người. Bài đọc 1 nói đến hình ảnh Đức Giê-su là Đấng Chăn Chiên Hiền Lành. Nơi ảnh hình này, chiên con được đưa lên đồi cao, xứ Palestin. Ở nơi đó, cỏ rất non xanh mượt mà. Ở nơi đó, chiên con trộn lẫn chan hoà với đàn chiên, của kẻ khác. Ở nơi đó, Chủ Chăn đã bỏ giờ ra để chăm sóc cho chiên mình. Đem chiên về cùng một ràn chiên.

Ở đây, Đức Giê-su xác nhận Ngài là Chúa Chiên Hiền, như: “Chính Ta sẽ chăm sóc chiên của Ta và thân hành kiểm điểm.” Và, “Ta sẽ kéo chúng ra khỏi nơi chúng đã bị tản mác, vào ngày mây đen đến mịt mù.” (Êz 34: 12). Và, nếu chiên con có đi lạc, Ngài sẽ đích thân tìm: “Ta sẽ đáp cứu chiên của Ta. Chúng sẽ không là mồi cho kẻ cướp” (Êz 35: 22). Chính từ đoạn sách này, Đức Kitô rút ra ảnh hình gọi Ngài là Chủ Chăn Hiền Lành. Về sau, Ngài có nói: Ngài sẽ bỏ 99 chiên ngoan hiền ở lại, để đi tìm mỗi chiên con lạc loài, sa ngã.

Ở đời thường, có lúc chiên con bị đối xử không đồng đều. Như lời tiên tri: “Chiên nào béo mạnh, Ta diệt đi. Ta sẽ theo lẽ chính trực mà chăn dắt chúng.” (Êz 34: 16). Nghe điều này, hẳn nhiều người sẽ nghĩ là: Chúa thiên vị. Thật ra, Ngài chỉ làm thế với những người tìm cách bóc lột kẻ nghèo hèn, hiếp đáp người cô thế. Chính trực của Chúa, không dựa trên sự công minh đạo đức, mà thôi. Nhưng, trên san sẻ đồng đều. Trên sự kiện, mọi người đều có thể tiếp cận nguồn phúc lợi đã dành sẵn. Ngõ hầu giúp mình sống đúng phẩm chất. Sống, tự trọng. Chỉ thế thôi.

Đó, chính là bối cảnh Tin Mừng hôm nay. Tin Mừng, đưa ra cảnh trí của phán quyết chung cuộc. Ngày thế tận. Bối cảnh hôm nay, không nên hiểu theo nghĩa đen, từng chữ. Nhưng, chỉ nên nhìn vào ý nghĩa nằm ở hậu trường. Tức, nên coi đó như ảnh hình về một trực diện với Chúa, xảy đến trong cuộc sống hằng ngày.

Nếu hỏi rằng: có chăng giá trị nào đó nơi sự khác biệt thường thấy giữa phán quyết riêng tư và thông thường, không? Thì, ảnh hình nói hôm nay về việc Con Người hiện đến, giữa mây trời bao phủ, có thần linh thiên sứ quây quần, là hình ảnh ám chỉ sự cao cả và trong sáng của Đức Chúa. Tuyệt nhiên không có ý mô tả kinh nghiệm thực tế, ta sẽ gặp. Trong mai ngày.

Theo ảnh hình diễn tả, có hai loại người đến với phán quyết chung cuộc, như “chiên con” và “dê đàn”. Tức, người nhân hiền và các lão trự. Và, vấn đề là: làm sao tách bạch được người nhân hiền với lão trự? Ở đây, cả hai loại người ấy đều sửng sốt, trước các chuẩn mực, Chúa đưa ra.

Trước tiên, Ngài nói với chiên con: “Nào những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy đến thừa hưởng Vương Quốc dọn sẵn cho các ngươi, ngay từ thuở tạo thiên lập địa. Vì xưa Ta đói, các ngươi đã cho ăn; Ta khát, các ngươi đã cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước;Ta trần truồng, các ngươi đã cho mặc; Ta đau yếu, các ngươi đã thăm viếng; Ta ngồi tù, các ngươi đến hỏi han." (Mt 25: 34-36)

Nghe như thế, chiên con đều sững sờ. Vì, có bao giờ họ trông đợi chuyện tương tự, để được thấy, đâu. Vì sững sờ, nên họ chẳng nhớ rằng mình đã từng làm, như thế. Có điều chắc, là chẳng ai nhớ được rằng mình đã làm như thế, với Chúa. Bởi thế nên, họ nói:“Có bao giờ chúng con thấy Chúa đói mà cho ăn, khát mà cho uống; có bao giờ thấy Chúa là khách lạ mà tiếp rước; hoặc trần truồng mà cho mặc? Có bao giờ chúng con thấy Chúa đau yếu hoặc ngồi tù, mà đến hỏi han đâu? (Mt 25: 39).

Sững sờ hơn, câu đáp của Chúa lại là câu mà chẳng người nào muốn:“Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy.”(Mt 25: 40) Thế rồi, quay về phía dê đàn, Ngài lên án những kẻ đã không làm điều mà Ngài liệt kê. Tức, không nhận ra Ngài, nơi người anh người chị trong cộng đồng nhân loại.

Ở đây, cần ghi chú đôi điều như sau:

-Những gì Chúa nói đến ở trình thuật, chẳng điều nào mang bản chất tôn giáo,

lẫn niềm tin.

-Chúa chẳng đả động gì đến các giới lệnh. Giới lệnh nào từng được tuân giữ. Điều nào không.

-Điều mọi người bị lên án, không những ở nơi: vô luân, đã làm điều phản Đạo; mà còn là, chẳng làm gì hết.

-Và, những điều ta làm (hoặc đã không làm) CHO Chúa, đều không phải VÌ Chúa. Nói cách khác, Chúa vẫn thực sự hiện diện nơi mỗi người ta từng gặp. Tôi không chỉ tốt bụng với người này người kia (tức, người mà có thể tôi không lưu tâm nhiều cho lắm) chỉ để được tiếng là: đã làm “việc thiện”. Để rồi, Chúa thưởng công cho mình. Và, để cộng thêm vào tài khoản có ghi “việc thiện ta làm”. Không thể dùng con người, vào mục đích dù là việc thiêng liêng, tốt lành.

Tựu chung, điều Chúa muốn nói, là: nếu muốn được kể là mình thuộc thành

phần “chiên con”, thì khi đó ta phải trở thành người biết yêu thương thực sự. Và, chẳng cần biết, ta đáp ứng thế nào với tình yêu đó. Đây là cách Chúa yêu ta. Bởi, thật tình mà nói, nếu ta chỉ làm tròn bổn phận đạo đức, tôn giáo, chu toàn mọi lễ lạy này khác thôi, vẫn chưa đủ. Bởi, không thể nói:”tôi chỉ cần làm người Công giáo ngoan hiền đạo hạnh, là đủ đâu”. Trên thực tế, người người vẫn trông đợi ta dấn bước ra đi, hầu đến với mọi người, bằng phương cách thích hợp. Dấn bước ra đi, để tỏ bày tình thương. Ra đi, để đến với những người đói ăn, thiếu mặc. Với, người dưng khác họ, nghèo hèn. Người ốm đau. Cô thế. Những người, còn sống mãi ở chốn lao tù, hờn căm. Người bệnh. Nan y. Nghiện ngập. Khủng bố. Điếm đàng. Chính họ, mới là người có nhu cầu khẩn thiết, trong cuộc sống.

Chính họ, là những người mà Vị Vua Nhân Hiền vẫn gọi mời ta đến phục vụ.

Và, phương cách mà Vị Vua Hiền muốn ta đến phục vụ, là: lấp đầy nơi ta, tâm tư và trạng thái biết chăm nom, đùm bọc. Biết đỡ đần. Giùm giúp. Biết xót thương các người anh người chị, ở mọi nơi. Chí ít, là những người còn xa Chúa. Những người chưa được ban tặng, đầy ân sủng. Nói chung, những người nghèo đói. Thấp hèn về mọi mặt. Cả thể xác, lẫn tinh thần.

Ảnh hình về phán quyết chung cuộc ở trình thuật, không phải để ta hãi sợ  và, rẩy run. Nhưng đó chỉ là một thách thức. Thách thức không chỉ cho mai ngày, nhưng chính là ngày hôm nay. Cách tốt nhất, để đảm bảo là ta thuộc phía chiên lành, là: ngay từ bây giờ, ta hãy trở nên người biết yêu thương. Biết,chăm sóc. Đùm bọc. Biết chấp nhận và dung thứ người khác.

            Lm Frank Doyle sj

            Mai Tá lược dịch