Gs Nguyễn Ngọc Lan: Vẫn là trò bịp…

1.
12.10.2001
Mến thăm cha giáo Hướng,
Mong cha đã đọc hoặc sẽ đọc sớm tờ Công Giáo và Dân Tộc số 1328 (tuần lễ từ 12.10 đến 18.10.2001). Từ trang bìa đến 6 trang trong (tt.2, 14-18) là để đánh trống thổi kèn về việc vừa rồi “Hiệp hội Báo chí Công giáo Thế giới trao tặng huy chương vàng cho báo “Công giáo và Dân tộc”. Nào là “Huy chương vàng UCIP là thành quả của tất cả chúng ta” (êđitô). nào là “Giải thưởng này thúc đẩy chúng tôi tiếp tục con đường đã “chọn”, “Xin cám ơn và tạ ơn” ( phát biểu của NTL và Huỳnh Công Minh tại lễ trao tặng huy chương). Nào là “Vinh dự và vinh quang cho Giáo hội và Dân tộc VN” (bài viết của lm Nguyễn Công Danh, Chủ tịch UBĐK Tp HCM), “Ngạc nhiên và cảm kích” (Đinh Phong, Chủ tịch Hội nhà báo Tp HCM, đã cùng đi Fribourg với NTL và HCM).

Trước đây, khi mới được những tin đầu tiên về chuyện “huy chương vàng” này, tôi đã không khỏi ngỡ ngàng. Đến như ông Đinh Phong mà còn phải “ngạc nhiên” nữa là. Nhưng tôi lại nghĩ cái “hiệp hội báo chí Công giáo thế giới” chỉ là một “hiệp hội”… nào đó trong số nhiều hiệp hội báo chí Công giáo khác. Và việc Huỳnh Công Minh nhập vào đoàn đại diện báo Công giáo và Dân tộc đi Fribourg có thể là… càng tốt: thêm một dịp để thấy “lạy ông tôi ở bụi này”.

Bây giờ CGvDT lại khoe nào là “lễ trao bằng khen (…) bắt đầu với sự chứng kiến của Đức Tổng Giám mục John Foley, Chủ tịch Hội đồng Toà Thánh về Truyền thông Xã hội, mà anh Đinh Phong gọi đùa là Trưởng ban Tuyên huấn Trung ương”. Và nào là UCIP “ là một trong những tổ chức báo chí lớn nhất thế giới và là tổ chức báo chí Công giáo quốc tế có quan hệ chặt chẽ với Toà thánh Vatican ‘ (t. 2, nnl gạch dưới).

Thế thì tại sao UCIP và không lẽ cả từ Toà Thánh lại có sự ngộ nhận đến vậy? Công khai tán thưởng một “imposture”? Tôi vẫn công khai gọi báo Công giáo và Dân tộc là báo Cong giáo và Gian tặc, và tôi dám nghĩ hầu hết các giám mục đồng ý với tôi tuy có thể cho là tôi chỉ quá nặng lời.

Không lẽ UCIP “có quan hệ chặt chẽ với Toà thánh Vatican” mà lại không sáng suốt được như Hội Quan Sát Nhân Quyền (Human Rights Watch) từ nhiều năm nay vẫn dành nhiều giải nhân quyền Hellman/Hammett cho các nhà văn, nhà báo VN hoàn toàn không như CGvDT?

Xin cha vui lòng giúp tôi hiểu rõ hơn chuyện này. Có gì ở đằng sau chuyện này hay có thể giải thích cho chuyện này?

Xin cha cầu nguyện và chúc lành cho chúng tôi.
nguyễn ngọc lan

Rôma 16.10.2001

Mến thăm Thầy,

Tôi đã nhận được thư của Thầy mấy ngày nay, nhưng công việc bề bộn nên nay mới hồi âm cho Thầy được.

Theo sự hiểu biết của tôi về cách làm việc của Toà Thánh, xin trình bày như sau:

UCIP là một tổ chức của các giáo dân Công giáo hoạt động trong ngành truyền thông, hoàn toàn độc lập, ngoài sự kiểm soát của Toà thánh. Toà thánh luôn tìm cách khích lệ việc dấn thân của các giáo hữu. Vì vậy, khi một tổ chức không có tai tiếng, Toà thánh không đặt vấn đề gì cả và khi được mời, nếu sắp xếp được thời giờ thì đến để khích lệ. Tôi nghĩ Đức cha Foley đến tham dự với ý nghĩa đó, nhưng chắc chắn không biết và cũng không đặt vấn đề với những khía cạnh cụ thể. Nếu là công việc chính thức của Toà thánh thì chắc chắn không thể không có sự trao đổi với các đấng bản quyền địa phương.

Còn vì sao UCIP tặng phần thưởng cho người này, người kia thì tôi không biết. Thường thì tuỳ thuộc rất nhiều vào những người giới thiệu và cách thức giới thiệu.

Xin Thầy tiếp tục phục vụ Chúa và Giáo hội với tất cả khả năng và thiện chí. Phần còn lại thì phó thác vào vào sự quan phòng của Chúa và chờ đợi thời giờ của Ngài.

Xin Chúa chúc lành cho Thầy và gia đình Thầy.
Thân mến chào Thầy,
Giuse Hướng.

2.
Vậy là đã rõ: CGvDT lại đã “bố láo” khi khoe UCIP “là một trong những tổ chức báo chí lớn nhất thế giới và là tổ chức bào chí Công giáo quốc tế có quan hệ chặt chẽ với Toà thánh Vatican” (t. 2, nnl gạch dưới). Không làm gì có cái “quan hệ chặt chẽ với Toà thánh Vatican” này. CGvDT lại bịp nữa rồi. Ngay trong nước mà còn bịp như thế thì cũng dễ hiểu CGvDT đã có thể bịp UCIPnhư thế nào.

3.
Công giáo và Dân tộc số 1330 (Tuần lễ từ 26.10 đến 1.11.2000) vì nghe nói một số bạn đọc phản ánh có một luồng dư luận nói rằng UCIP (đã trao tặng huân chương vàng cho CGvDT) ‘không làm gì có cái quan hệ chặt chẽ với Toà thánh Vatican này’ đã phải “nói thêm vài điều để bạn đọc rộng đường dư luận”.

Rõ tội nghiệp, mở đầu bài viết như thế mà cũng đã phải ấm a ấm ớ rồi. Chỉ nghe “phản ánh có một luồng dư luận” nhưng lại trích dẫn kỹ quá, chính xác quá, trong dấu ngoặc kép hẳn hiên và còn với chữ nghiêng nữa! Mà chỉ trích trọn vẹn 14 từ “CGvDT “ vẫn là nói một cách lịch sự cho UCIP, nhưng không biết lịch sự và cả lương hiện nữa đối với “bạn đọc” của mình. Phản bác một trang chưa đăng trên báo nào nên không thể chỉ cho “bạn đọc” tự do tìm đọc, như người đang viết chỉ CGvDT số 1330. Nhưng đã thế thì đáng lý phải đăng kèm trang ấy cho “bạn đọc” đọc luôn thì mới thực sự “rộng đường dư luận” chứ. Đằng này…!

Còn để “hiểu được mối quan hệ giữa UCIP và Toà thánh Vatican” thì CGvDT trưng dẫn bản Điều lệ của UCIP mà không ngại thiếu giấy. Cũng không ngại làm như “bạn đọc” của mình chỉ biết đọc một cách ngu ngơ. Chẳng qua là cố tật của thứ báo chí công cụ và độc quyền!

-Điều 1, “UCIP là một Tổ chức quốc tế Công giáo, có tính nghề nghiệp và tự trị, được Toà thánh công nhận…”

Những chữ đậm là do CGvDT. Chỉ quên in đậm “có tính nghề nghiệp và tự trị” . Còn “công nhận thì thiếu gì tổ chức được Toà thánh công nhận”. Kể cả… Liên Hiệp Quốc! Và Đức Phaolô VI chẳng hạn đã từng lên tiếng tại diễn đàn Liên Hiệp Quốc chứ không chỉ như Tổng giám mục John Foley đến UCIP để “chứng kiến”.

-Điều 14. “Một vị tuyên uý sẽ giúp đỡ cho UCIP về mặt tín lý. Vị tuyên uý này do Toà thánh chọn..” Lại in đậm không đúng chỗ nữa rồi. Tại sao không in đậm “sẽ giúp đớ cho UCIP về mặt tín lý” “? Nghĩa là đâu có phải giúp đỡ về mặt trao tặng huy chương vàng! CGvDT lại hiểu chức năng của “tuyên uý” theo mẫu lm Trương Bá Cần – tuyên uý Thanh Lao Công trước đây: một mình nắm hầu bao, quyết định nhân sự, đường lối, “làm chủ” cho đến khi không kèn không trống…, đem Thanh Lao Công đi chôn. Còn tuyên úy do Toà thánh chọn thì cũng như cả một hệ thống truyên uý quân đội trước 1975 đã do Hội Đồng Giám Mục VN chọn và bổ nhiệm (CGvDT còn trưng dẫn “Luật bầu cử”, Điều 26: Vị tuyên uý do Toà thánh bổ nhiệm” và Điều 29 “có thể đề nghị để Toà thánh bổ nhiệm…” ). Vẫn chỉ là để “giúp đỡ” quân nhân Công giáo và trong trường hợp này là giúp đỡ về mặt đời sống đạo. Chứ đâu có phải vì thế mà Quân đội Việt Nam Cộng Hoà đã có quan hệ chặt chẽ với Hội Đông Giám Mục Việt Nam?

CGvDT còn trích dẫn “Luật bầu cử” của UCIP với Điều 1 và Điều 3 về bầu Chủ tịch của UCIP: “danh sách các ửng cử viên này phải được Toà thánh phê chuẩn”. “Phê chuẩn” như thế thì cũng như Nhà Nước ta đây vẫn đòi “phê chuẩn” danh sách các vị có thể được bổ nhiệm làm Giám mục, hay làm cha sở… Nhưng cho dù có phê chuẩn đi nữa, đâu có nghĩa là đã có cái thứ “quan hệ chặt chẽ” kia? Còn Toà thánh thì khác thế gian ở chỗ không ham cái thứ “quan hệ chặt chẽ” ấy, và như Cha Giáo Hướng đã viết, luôn tìm cách khích lệ việc dấn thân của các giáo hữu và để các tổ chức giáo dân Công giáo đã được công nhận như UCIP hoạt động trong lãnh vực của họ “hoàn toàn độc lập, ngoài sự kiểm soát của Toà Thánh”.

Quanh đi quẩn lại, CGvDT cứ muốn rêu rao là UCIP có “quan hệ chặt chẽ với Toà thánh” trong mọi hoạt động, quyết định của họ, đặc biệt là trong việc “trao tặng huy chương vàng cho báo CGvDT”. Toà thánh tuyên dương công trạng CGvDT đó chứ không phải chuyện chơi đâu! CGvDT muốn UCIP phải có quan hệ chặt chẽ với Toà thánh như thế để … ăn theo. Y như ông quan bề trên nào đó được ăn theo CGvDT mà được một chuyến Tây du, mặc dù theo chỗ chúng tôi biết số tiền “thưởng” kèm theo huy chương vàng chưa hẳn đã đủ cho chuyến tây du ấy.

Nhưng ngay cả trong nỗ lực chứng tỏ mình gián tiếp – qua UCIP- “có quan hệ chặt chẽ với Toà thánh” thì cũng chỉ là để bịp bạn đọc cho vui thôi. Bịp các quan bề trên thì em chả dám đâu. Hơn ai hết CGvDT quá hiểu rằng ngày mà tờ CGvDT là thành viên thực sự làm báo theo tôn chỉ của UCIP hay thực sự có quan hệ chặt chẽ với Toà thánh – trực tiếp hay gián tiếp- thì ngày đó họ cũng được phép dẹp tiệm vì đã “hoàn thành nhiệm vụ” công cụ của người ta rồi.

Riêng người đang viết thì không ham “ăn theo” như thế, kể cả khi có đủ điều kiện thực sự và chính đáng để ăn theo. “Cha Giáo Hướng” là một vị có chức vụ tại Toà thánh. Nhưng người đang viết vẫn muốn tránh nhờ đến danh tính và uy tín của vị ấy. Vì nội dung thư trả lời của vị ấy mới là điều quan trọng. Và nội dung đó, nếu ai nghi ngờ thì có thể viết thư hỏi thẳng bất cứ một vị nào đang làm việc tại Toà thánh, kể cả Đức Tổng giám mục John Foley. Họ sẽ được trả lời không khác.

Gs Nguyễn Ngọc Lan
(x. Thư Nhà số t Tháng Giêng 2002, tr. 3-5)