Sóng đời trôi nổi

Đứng lặng im bên sóng đời trôi nổi

Ta nhận ra những ảo mộng phù du

Những đua chen, những lọc lừa giả dối,

Những xa hoa, thói hợm hĩnh quáng mù.

(thơ Hàn Vinh)

Sóng đời trôi nổi, vẫn là tâm trạng của những người lầm lỡ, đứng lặng im. Lặng lẽ và im tiếng, như người nữ phụ được kể trong trình thuật. Trình thuật kể lại tâm trạng lặng im hàm ngụ những “phù du - ảo mộng”, trong cuộc sống. Cuộc sống đua chen, lọc lừa cùng giả dối, như thái độ của những bè và phái Pharisêu, Luật sĩ rất Kinh sư, ở mọi thời. Chí ít, là thời ban sơ có thánh sử chứng kiến những bất công, rất nghịch lý. Nghịch lý, được Thầy Chí Thánh giải quyết rất yêu thưong tha thứ, như vẫn được trình và thuật, mãi hôm nay

Trình thuật hôm nay, kể về người nữ phụ ngoại tình. Truyện rất gọn. Kể thông thoáng. Như phim kịch. Thoạt đầu, người nghe tưởng chừng như đang chứng kiến vị Thẩm phán Công Minh, lâu nay quên sót các lỗi lầm loài người từng phạm, trong quá khứ. Đang ngồi ghế xử án. Tuyệt nhiên, ngồi vào vụ xử hôm nay, Vị Thẩm Phán Công Minh không quên sót lỗi phạm của một ai, nhưng vẫn công bằng xử sự đậm những sắc mầu tha thứ. Thứ tha, bằng những phán quyết chung cuộc thật sắc nét:

“Tôi cũng vậy,

Tôi không lên án chị.

Thôi chị về đi,

và từ nay đừng phạm lổi”.

“Hãy về đi, và đừng phạm lỗi”, đó chính là phán quyết gửi đến với hết mọi người. Ở mọi nơi. Ngay bây giờ.

Về lầm lỡ/lỗi phạm, ai mà chẳng hơn một lần vướng víu hay khúc mắc. Những vướng mắc, vì phái bè Pharisêu - Luật sĩ không áp dụng đúng luật, họ đề nghị. Chỉ dàn dựng sơ sài để gài bẫy, cộng với trò chơi khăm, giăng mắc bẫy. Cứ sự thường, trong các vụ như thế, nếu vi phạm luật lệ đáng giáng bổ hình phạt ném đá như mọi người, nhưng sao ở đây chỉ đơn độc có nữ phụ phải gánh chịu? Tất cả đâu rồi, sao không thấy phía “nguyên đơn”? Mà, chỉ có mỗi bên “bị cáo”? Biến cả đâu rồi, ai nào người chứng? Không người chứng, vụ xử án có là vụ xử theo cung cách hình sự, rất công minh? Phải chăng, đây chỉ là bẫy cạm và trò chơi trội với Đức Chúa? Bẫy cạm, vì chỉ muốn xem Ngài xử thế ra sao, để còn giở trò công kích?

Vâng. Trò giăng mắc bẫy cạm, xét cho cùng, người La Mã đã cho phép lề luật Do Thái ném đá nữ phụ nào ngoại tình -chứ nào dám đụng tới nam nhân. Là, ném đá xử phạt cho đến chết. Ở đây, lại thêm một bất công từ những lề luật rất trọng nam khinh nữ? Khinh người thấp hèn. Coi rẻ kẻ mù chữ. Mù về luật pháp, thì làm sao kiếm được người biện hộ. Tìm đâu ra người bào chữa, và đỡ nâng? Nhất là, khi ở thế đứng oan nghiệt? Thay vào đó, giới luật sĩ vẫn chễm chệ chơi trò áp đảo, ngồi lên trên cả luật pháp. Luật của “đua chen, lọc lừa”, những dối trá.

Nguời nữ bị bêu rếu trong vụ xử hôm nay, chính là ảnh hình phản chiếu tâm trạng có những “lặng im sóng đời trôi nổi”, như chúng ta. Cả đến phái bè Luật sĩ, Pharisêu lẫn con dân nhà Đạo, đều đã hơn một lần từng phạm lỗi. Lỗi phạm, không vì phản chống xã hội do lề luật có bất công. Nhưng vì không có lòng yêu thương - tha thứ, đầy trắc ẩn.

Trình thuật hôm nay cho thấy: Đấng Công Minh Nhân Hiền đâu chối bỏ chuyện: người nữ phụ ngoại tình, thật sự đã phạm lỗi. Chị phạm lỗi đấy, nhưng lỗi phạm ở đây, đâu xuất phát từ mình chị. Ngoại tình là hành động xúc phạm của cả hai người. Và, ít nhất một trong hai là kẻ đã yên bề gia thất. Ngoại tình, chính là hành động phạm pháp chống lại sự tin tưởng vào tương quan giữa hai người, những nghĩa vợ và tình chồng. Ngoại tình, còn là lối hành xử bất công đối với người vô tội, phía bên kia. Tính nghiêm trọng nơi lỗi phạm ngoại tình, khơng chỉ là hành động đơn thuần dục tính, nhưng còn là vi phạm sự công bằng phải có đối với người phối ngẫu, phía bên kia.

Nơi truyện kể hôm nay, còn một yếu tố quan trọng tuy không bộc phát ngay bên ngoài, nhưng cũng bao hàm ý tưởng, cho rằng: người nữ phụ là tội phạm chưa xác chứng, nhưng vẫn bị lôi ra trước pháp đường như quân cờ thí trong trò chơi giăng bẫy, của phái bè Luật sĩ, với Pharisêu. Phái bè, nay những muốn đưa Đức Yêsu vào tròng, hầu có cớ đả kích: “Theo luật Môsê, chúng tôi phải ném đá người này. Còn Thầy, Thầy nghĩ sao?” Lâu nay, phái bè Luật sĩ - Pharisêu vẫn lên án Đức Kitô ăn chung ngồi chạ với đám người tội lỗi. Nếu bị coi là vi phạm luật Môsê, Ngài ắt chẳng phải Đấng Thiên Sai, cũng không là Đức Chúa như môn đồ quả quyết.

Phản chống lại trò chơi giăng bẫy, Đức Yêsu không trả lời. Vẫn “lặng im bên sóng đời trôi nổi”, Ngài chỉ dùng tay viết xuống. Viết xuống cát, không là tuồng chữ của người phàm, Ngài mặc nhiên từ chối trò chơi giăng bẫy, họ giăng mắc. Một trong các thách đố Ngài đưa ra trong vụ xử, là: ai tự cho mình là người trong sạch luôn giữ luật Môsê, hãy thi hành án lệnh ấy trước. Chính đây là bài học Ngài dẫn dụ: chỉ những người trong sạch mới có quyền lên án kẻ khác. Nói tóm lại, Ngài dư biết “sóng đời trôi nổi”, có “những lọc lừa giả dối, hợm hĩnh xa hoa và quáng mù”, như hồi nào.

Cuối cùng, những người-tưởng-rằng-mình-trong-sạch đều đã bỏ đi, còn lại mỗi mình Đấng Công Minh đang quyết phán với người nữ, đại diện cho tội phạm: “Tôi cũng vậy, Tôi không lên án chị.” Đã không lên án người có tội, Ngài còn ra đề nghị: “Hãy về đi, và từ nay đừng lỗi phạm.” Qua vụ xử những người-cho-đi-là-có-tội, trình thuật hôm nay cho thấy: ý đồ của phái bè Luật sĩ – Pha-ri-sêu, muốn nhân cơ hội để chối bỏ Thiên tính của Đức Chúa. Đối với họ, đây là dịp thuận lợi để đưa Đức Chúa vào tròng, toàn cạm bẫy. Rồi từ đó, có đủ chứng cớ đưa Ngài tới đoạn đầu đài, vào phút chót. Đối ứng với thái độ chống lại lòng yêu thương của họ, Đức Yêsu ra đề nghị: hãy về với cội nguồn. Và, tạo cơ hội sám hối, hoàn tục và chuyển đổi cách sống cho phù hợp với tình yêu thương trìu mến. Thay vì lên án người lầm lỡ, Đức Yêsu đã cứu vớt, phục hồi và đem đến cho họ cuộc sống mới mẻ. Sống vui tươi. Sống lành mạnh. Sống đầy tình người.

Ghi lại câu truyện về người nữ phụ phạm lỗi hôm nay, thánh Yoan đưa ra một chứng xác thực, quyết rằng: dù ở vào tình huống đầy lỗi phạm, ta vẫn còn con đường giải thoát, ở trước mặt. Con đường ấy không mang sắc mầu tiêu cực hoặc hủy hoại. Nhưng rất tích cực. Tích cực trong chữa lành. Tích cực qua tha thứ.

Con đường ấy – cơ hội ấy, chính Đức Kitô đã mở ra cho người nữ phụ vốn đã phạm lỗi như bao người khác. Con đường ấy, luôn rộng mở với hết mọi người. Để tất cả nhận ra: chúng ta vẫn vượt qua “sóng đời trôi nổi”. Vẫn ở trên, và ở xa tình huống “đua chen, lọc lừa giả dối”. Không còn lý đến “xa hoa, hợm hĩnh hoặc quáng mù”, nữa. Nhưng vẫn hy vọng tiến lên. Tiến về phía trước. Về với con đường của cuộc sống có niềm vui hãnh tiến và an bình đích thực.

Tham dự tiệc thánh hôm nay, ta cầu và mong cho Đức Chúa giúp ta biết hồi hướng trở về dù đã lỗi phạm, rất nhiều lần. Hồi hướng để thay đổi cách ta nhìn về cuộc sống. Nhìn con người bằng ánh mắt thương yêu, và tha thứ. Tha thứ có vỗ về. Có đùm bọc. Dù đã hơn một lần gục ngã trong bùn đen vi phạm, hoặc lầm lỡ sa đọa trong “sóng đời trôi nổi”.

Cầu và mong sao cho ta không còn chú ý đến quá khứ, của chính mình và người khác. Không chú tâm đến những lầm lỡ họ mắc phải. Để rồi sẽ quên đi, như Đấng Công Minh Nhân Hiền quên hết các lỗi phạm, của mọi người. Quên đi, chỉ chú trọng đến cuộc sống hiện tại. Một hiện tại rất thực, mời gọi mọi người về với sống lành, sống mạnh, sống yêu thương, và tha thứ. Yêu như người đang kiến tạo hạnh phúc, cho nhau. Tha thứ, cho người phạm lỗi cả với mình. Yêu thương rất mực, để như nghệ sĩ nọ, ta cùng quả quyết:

Bầu trời.. chợt rực rỡ muôn hoa…

Một chút.. yêu nhiệm mầu..

Đã phủ đầy nỗi trống trơn ngày mai

Hẳn rằng ở đâu đó có … thiên đường.

(Vũ Thành An – Bài Không tên số 31)

Với tình yêu thương sẵn có nơi nơi, Thiên Đường vẫn có đó. Thiên Đường không ở đâu xa. Ở cả nơi này. Nơi xảy ra những “sóng đời trôi nổi”, rất mong manh.

Richard Leonard sj

(Xem thêm các bài cùng một dạng, xin mời vào

www.suyniemloingai.blogspot.com

www.chuyen[phiemdaodoi.blogspot.com )