Chắc mọi người còn nhớ cuốn phim từng khiêu khích người xem vào tạo niềm hãi sợ nơi mọi người, vào năm 1991. Phim mang tựa đề “Sự thinh lặng của Loài Chiên”.
Hình ảnh gắn liền với tựa đề của phim là ký ức thời thơ ấu của nhân viên tình báo CIA có tên là Clarice Starling. Trong cuộc đối thoại giữa Clarice và bệnh nhân tâm thần là Tiến sĩ Lecter, ông đã tạo dịp để cô kể lại sự việc cô thức giấc vào mỗi đêm nghe rõ tiếng chiên hiền rên khóc mỗi khi bị đưa vào lò sát sinh nơi trang trại của ông cậu. Đây là khoảnh khắc quay cuồng gy bức xc nhất trong sch của Thomas Harris v trong phim. Và đây cũng là lực đẩy mà Tiền sĩ Lecter cần có để làm cho Clarice rối bời - nổ tung, không bảo vệ được chính mình. Khi ấy, Clarice càng mỏng manh dễ quỵ, do cái chết tàn ác của đám thú hiền, cô từng chứng kiến.
Tôi nhó chính tôi cũng từng cảm thông với Clarice về nỗi nhớ xa xưa khi thấy bầy chiên hiền cứ chết thảm mỗi ngày. Hồi còn nhỏ, tôi đã tận mắt thấy cảnh chiên con từng đàn và từng đàn đi vào lò sát sinh, ngay tại nông trại của gia đình. Hiện giờ, cảnh tượng ấy vẫn cứ hiển hiện trong tâm trí cái cảnh tượng ông cậu lựa từng chú chiên bé, giữ chân chúng một hồi rồi mới đưa chúng vào lò để quan sát những động tác vô tội của loài chiên hiền lành.
Những cảnh tượng như thế cũng đủ khiến tôi trở thành người kiêng khem suốt một thời gian. Nhưng cuối cùng, cũng giống nhiều người, tôi cũng để mất đi lòng thương xót đối với loài thú hiền lành. Và, cũng bắt đầu thích ăn thịt trừu nướng ngậy.
Phúc Âm hôm nay, thánh Gio-an dùng biểu tượng chiên con tế hiến để nói về sự hy sinh của Đức Giê-su. Cũng với lòng xót thương tương tự như khi phim truyện đề cập đến trạng thái của Clarice Starling với ký ức thời ấu thơ của cô. Dù sau này, người người bày trò diễu cợt về tính ngu si đần độn của loài chiên khờ khạo vẫn ăn sâu nơi tâm khảm của những người cứng lòng. Chiên vẫn là loài thú trắng trẻo, lông mịn và không biết bảo vệ lấy mình. Chúng vẫn cần được nuôi nấng. Giống như bố mẹ của chúng, chiên con xem vẻ không biết nhận ra những hiểm nguy đang chực đến với chúng. Lúc nào cũng chỉ biết theo nhau tiến về phía trước, dù có là lò sát sinh.
Với người Do thái dân dã chân phương, thời của Chúa, sự hy sinh của loài chiên cho thấy chúng cũng nghiêm túc biết chấp nhận mình có lỗi. Với luật lệ Do thái, chiên con hiền lành vẫn cứ bị đem đi hành hình ít là mỗi năm, vào dịp lễ Vượt Qua. Hy sinh như thế, đã tạo cho kẻ chăn những ưu tư lo lắng suốt một dạo. Chiên con là tiền tệ. Là thuế thập phân đem nhiều lợi lộc.
Gọi Đức Giê-su là “Con Chiên Thiên Chúa” là cách ngắn gọn để nói lên hai điều: trước nhất, Đức Giê-su là quà tặng quý giá Cha từng trao ban. Chúa là Đấng tự mình sở hữu. Ngài tỏ cho thế giới biết Ngài luôn nghiêm túc trong đối xử với ta. Quà Cha ban cho ta khóng có gì quý hơn Đức Giê-su. Chính nhờ những hy sinh chấp nhận khổ đau cho đến chết của Đức Giê-su, không cần phải giết thêm chiên loài để hiến tế nữa. Ta cần nghe biết thông điệp này, bởi lẽ nhiều tín hữu vẫn còn ngộ nhận trong vinh danh việc Đức Giê-su chịu khổ khá nhiều đến độ họ rơi vào cạm bẫy của chính thế giới đau buồn khổ não cứ mải đi tìm một Giêsu nào không biết đến khổ đau. Là Kitô hữu, ta cũng chẳng cần trở thành người vui thú khổ dâm. Phần đông chúng ta không cần tìm kiếm thêm khổ đau cho đời mình, bởi lẽ ta san sẻ sự hy sinh của Chiên Con Thiên Chúa trong những giai đọan trầm buồn của cuộc đời.
Thứ đến, thánh Gioan chắc cũng thừa hiểu rằng cụm từ “kalya” bên tiếng Xy-ri dùng cho chiên, còn có nghĩa là người tôi tớ nữa. Thành thử, giáo dân thời tiên khởi khi nghe loan báo Tin Mừng lúc ấy cũng hiểu rằng Đức Giêsu còn là người tôi tớ mang đến cho ta sự thật cần cho cuộc sống. Người Đầy Tớ Nhân hiền đã đáp trả cho ham muốn thâm sâu biết rằng sự hiện hữu của chúng ta mang ý nghĩa và mục tiêu đích thực. Và, vị Đầy Tớ Nhân Hiền là Đức Chúa cũng đã mở ra cho chúng ta một cuộc sống vượt quá kiếp này. Ở đây, sẽ không còn khóc lóc, sầu buồn nữa.
Đức Giêsu chứng tỏ cho ta thấy khi nhận lãnh ơn thanh tẩy bằng cái chết cũng như sự phục vụ của Ngài, chúng ta cũng san sẻ cả sống lại và vinh quang Ngài có bởi chính Ngài đang mang lấy cho mình và cất đi mọi lỗi phạm của thế gian.
Lm Richard Leonard sj
Mai Tá lược dịch
No comments:
Post a Comment