QUÊ HƯƠNG SÁNG NGỜI - Lm. VŨ KHỞI PHỤNG

QUÊ HƯƠNG SÁNG NGỜI

Tôi đến Huế để thọ tang cha Hoàng Diệp. Từ hôm được tin cha mất ( 23 tháng 12 ) tôi cứ luôn nhớ đến mấy lời ca của cha:

“Ngày mai tới quê, ôi quê sáng tuyệt vời, là nước Trời
Lòng muôn ước mơ những khi hãy còn thơ
khi trông dãy núi mờ
Đây là trời xuân quê lành của cha
Đây thời hoàng kim muôn đời thiêt tha…”

Những lời ca này phần nào có tính tự sự. Hồi trẻ một hôm cha đã trèo lên núi Túy Vân nổi tiếng cảnh đẹp ở gần quê cha, nhìn về “dãy núi mờ” ở chân trời, rồi hát lên những lời này: tôi cho rằng khúc ca này có thể liệt vào số những giai điệu hay nhất cha đã sáng tác.

Rồi cha hát tiếp:

“Ngày mai đến quê, con vui sướng chào bà đầy phước lạ.
Hồn vui chứa chan như con suối ngàn hoa, ôi quê mẹ chói lòa.
Mẹ hiền nhìn con muôn vàn mến thương con hèn quỳ dâng tấm lòng biết ơn…”

Vậy là người ca công suốt một đời đã hát những lời như thế sau cùng đã đến nơi. “Quê sáng tuyệt vời là Nước Trời”, và “Quê Mẹ chói lòa” hôm nay không còn chỉ là điệu nhạc du dương, mà còn là một cõi nào đấy cha Hoàng Diệp đã bước vào. Tôi đi viếng, đi chào người anh, người thầy đã đi vào chốn siêu việt ấy.

Nhà dòng số 142 Nguyễn Huệ đây rồi. Cờ tang treo trước cửa. Dưới hai ba tấm rạp dựng trong sân nhà dòng, tôi thấy những vầng khăn trắng của thân nhân, các ông trong ban tang lễ Giáo Xứ túc trực bên bàn nước. Dọc mặt tiền Tu Viện và chung quanh bồn cỏ, rất nhiều vòng hoa tươi tắn gợi nhớ ánh sáng cầu vồng chứ không phải “Thung lũng tử thần âm u”. Đâu đây còn vọng lại những giai điệu Thánh Ca Giáng Sinh.

Tôi vừa xách hành lý vào thì nhiều người ra đón; hình như tôi đến dự lễ thế này là một sự bất ngờ với bà con. Bà con đón tôi bằng những nụ cười rạng rỡ: “Ôi, Thái Hà đây a ! Răng mà vô được tới đây ?” “Vẫn khỏe mạnh hỉ ? Hồi này làm tài tử ti vi, hỉ ?” Mấy bà, mấy chị thì tíu tít: “Hôm 8 tháng 12, chúng con xem tin trên mạng mà cứ nhảy cà tưng, cà tưng !” Các bà, các chị ở xứ đạo Huế là nền nã lắm, vậy mà nhảy cà tưng cà tưng thì chắc là vui quá rồi !... “Vâng, vâng, cảm ơn bà con nhiều lắm, nhưng cho tôi vào viếng cha đã. Hôm nay tôi không kể chuyện Thái Hà đâu.”

Hôm nay không nói chuyện Thái Hà là vì thế này, bà con ạ: Cuộc đời phức tạp, rắc rối nhiều khi chất lên vai mình những trách nhiệm, những nghĩa vụ bủa vây tứ phía. Nhưng rồi có lúc phải thoát ra khỏi vòng vây ấy, phải định thần và mon men đến gần cái mà cha Hoàng Diệp gọi là “Quê sáng tuyệt vời, là nước Trời” đó. Nó là cái lý do sâu xa khiến cho bà con cầu nguyện, xa cách thế mà cùng khóc, cùng cười với Thái Hà. Nó là lý do khiến chúng tôi không chọn cái yên thân, lại đi mang vào cổ những vấn đề khó khăn hóc búa; nó như một mạch nước ngầm tưới nhuần cả những an bình lẫn lao đao của chúng ta. Hôm nay tôi chỉ muốn tìm đến mạch nước ấy.

Áo quan đã đóng chặt rồi, tôi không còn được thấy cha Hoàng Diệp nữa, nhưng bà con nhất trí bảo rằng, trước khi liệm, mặt cha bình an và đẹp hơn cả khi còn sống. Hình như hồn còn in một dung mạo trên thể xác rồi mới ra đi, một dấu vết thoáng qua thôi để lại cho đời.

Trong phút cầu nguyện và chia sẻ sau đó, tôi hướng về áo quan và thưa với bà con cùng anh chị em rằng: xin đừng nghĩ cha Hoàng Diệp đang nằm đây. Trong sáu tấm ván này chỉ còn lại chút hình hài phù sinh đang tan biến. Không, ta không thấy, nhưng cha Hoàng Diệp đang ở nơi này, ở giữa, ở với chúng ta đây này. Ta đừng nói: Cha sắp đi khỏi ngôi nhà này vĩnh viễn. Chỉ có “xác đất vật hèn” ra đi vĩnh viễn thôi. Cha đang nhìn thấy chúng ta, đang ở trong tiếng hát và lời cầu nguyện của chúng ta.

Cách đây bốn năm, mừng cha 80 tuổi, tôi có viết một bài về cha trên báo điện tử Ephata. Viết hay viết dở thế nào thì bây giờ tôi không quan tâm lắm nữa. Nhưng có một điều mừng, cha Hoàng Diệp đọc xong thì ngài nói tôi đã nhận định đúng về ngài, vì vậy ngài thưởng cho tôi 9/10 điểm. Ngài lại còn cho in ra để tặng các người thân của ngài. Bạn nghĩ xem: giữa cuộc sống có quá nhiều tiếng eo sèo, có nhiều sự hiểu lầm, có nhiều điều thất thiệt, nhiều sự đổi trắng thay đen mà một người chân thành và trầm tính như cha Diệp đã phê là tôi nói đúng về cái tâm của ngài, thì phải mừng chứ. Nói cho ngay, tôi cũng chẳng cần phải sắc sảo gì lắm. Chẳng qua tôi rất thích các ca khúc của ngài. Tôi liền ráp nhiều trích đoạn lại với nhau, để thử phác họa một dung mạo.

Bây giờ cha Hoàng Diệp đã vào cõi vĩnh hằng, tôi xin đưa bài viết ấy đến phúng điếu cha. Nó không có được sự trang trọng đượm chất u buồn của một lời điếu, nhưng cha Diệp có phải là người buồn đâu, và bây giờ ngài lại càng không buồn. Tôi lại muốn gửi bài viết này tới bạn đọc làm một kỷ niệm về cha Hoàng Diệp; cha đã duyệt bài của tôi rồi vậy thì nó không đến nỗi sai.
Nhà dòng Huế thuật rằng gần đây có đêm cha Hoàng Diệp mơ thấy điều gì rất hạnh phúc, đến nỗi ngài bật khóc, khóc thật, không phải khóc trong mơ đâu, khóc ướt cả áo gối ! Tỉnh dậy, ngài nóng lòng muốn thuật lại cho anh em giấc mơ của mình, nhưng đến lúc đó thì ngài không còn nhớ nổi mình đã mơ cái gì nữa, chỉ còn biết là đã thấy một điều rất hạnh phúc. Biết đâu, những lời ngài đã hát cả đời có thế chỉ cho chúng ta một hướng để đi tìm cái hạnh phúc mà ngài không còn ý niệm và không còn lời để nói ra….

Tôi xin có đôi lời giới thiệu trước như vậy để lần sau được chia sẻ với bạn đọc về cha Hoàng Diệp và những bài ca của ngài.

Lm. VŨ KHỞI PHỤNG, Huế, 26.12.2008

Trong bài “Quê hương sáng ngời” trên đây, tôi có nói đến một bài viết được cha Hoàng Diệp cho là nhận định đúng về ngài. Dưới đây là bài viết đó, xin tặng các bạn để tưởng niệm cha Hoàng Điệp.