Trình
thuật mà chúng ta vừa nghe hôm nay tuy ngắn gọn, chỉ có 4 câu; nhưng đem đến cho
tôi, một con ngươi tội lỗi – cần hối cải, một TIN VUI trọng đại. Vẫn biết rằng hồng ân cứu độ là quà tặng nhưng
không của Thiên Chúa ban cho con người. Thiên Chúa không hề ép buộc ai. Thưa có
hay không là quyền của con người.
Ðức Giêsu cho chúng ta thấy hai hình ảnh tương
phản của hai người con. Hai hình ảnh đối nghịch đó cũng hiện diện trong cuộc sống
của chúng ta. Và, theo Thánh Matthew, thì sự tuơng phản đó đuợc thể hiện trong
cộng đoàn của Ngài: Một bên là quí vị có chức tước, bên kia là những người mà bọn
lãnh đạo khai trừ và xếp vào bọn có tội.
Mở đầu
bài Tin Mừng, Chúa Giêsu phán cùng các thượng tế và các kỳ lão trong dân rằng:
“Các ông nghĩ sao?” Như vậy, truyện kể hôm nay truớc tiên nhắm đến những
người lãnh đạo. Họ hãnh diện về lối sống mẫu mực của họ. Họ chủ truơng rằng những
gì mà họ đang có như tiền tài, danh vọng, vị trí trong cộng đoàn là phần thuởng
và dấu chỉ mà Thiên Chúa phải trao ban để tưởng thưởng cho các việc lành phúc đức
và lối sống chu tòan lề luật của họ. Và, với lối sống tuân phục mọi điều khoản
trong lề luật dậy bảo thì họ đã trở thành guơng sáng cho nguời khác; đâu cần phải
thay đổi.
Theo
quan niệm và mẫu mực sống đạo của họ thì người cần đuợc thay đổi là chính Chúa.
Người xưng mình là Đấng Cứu Thế, là Con Thiên Chúa mà chẳng hề tuân theo luật lệ
và các tập tục của cha ông dậy bảo thì nói ai tin; do đó theo quan niệm của họ
thì Chúa cần noi guơng họ!
Nhưng
Chúa đã phản đối lối sống vụ luật, dựa vào hình thức của họ và xác định rằng:
Trong vương quốc của Người, những ngươì thu thuế, hạng tội lỗi mà họ đã khai trừ
ra khỏi cộng đoàn lại là những người chọn lựa đúng. Đám dân đen ít học này đã mở
lòng ra để đón nhận lời rao giảng của Thánh Gioan tẩy giả và của Chúa, hối cải
và trở về đường ngay nẻo chính. Còn họ thì không, cố giữ và ôm chặt lấy truyền
thống để bảo đảm cho ngai vàng và nguồn lợi của họ.
Thay
đổi cách sống không phải việc dễ dàng! Nếu có cơ hội, anh hay chị hãy nghiệm lại
trong cách sống, chúng ta đã thay đổi đuợc gì! Giả như, nếu có thì cũng chỉ là
các thay đổi đem lại lợi ích cho bản thân và gia đình mình. Mới đây, tôi gặp lại
gia đình người bạn, sau bao năm xa cách, đời sống của anh chị khá giả và sung
túc hơn xưa. Tuy nhiên, cuộc sống mà họ đang thụ huởng cũng phải trả một giá rất
đắt và thật chua xót. Anh chị biết điều đó và thản nhiên chia sẻ rằng: Xin cha
thông cảm cho cuộc sống của gia đình tôi. Sống đạo trong hoàn cảnh của chúng
tôi là điều một điều thật khó khăn; vì nếu phải thay đổi lối sống sao cho phù hợp
với niềm tin thì cuộc sống của chúng tôi sẽ khó khăn hơn, sẽ nghèo lắm. (Hoàn cảnh
và lời chia sẻ của gia đình này giống với hoàn cảnh của nhiều nguời trong chúng
ta)
Theo
tôi, điều đáng quí, đáng trân trọng là sự thành thật khi họ chia sẻ. Anh chị biết
điều cần làm. Anh chị còn biết nỗi yếu đuối của bản thân. Hy vọng, một ngày nào
đó, với ơn Chúa, anh chị can đảm thực hiện điều mà anh chị xác tín. Ước nguyện
của tôi chỉ có thế!
Thái
độ của hai người con trong câu chuyện hôm nay nhắc nhở thêm cho tôi một hiện tuợng
đang xẩy ra cho các gia đình công giáo. Quí vi phụ huynh thuờng hay than phiền
về việc các cháu bê trễ trong việc phụng tự. Các cháu ít hay hầu như không đọc
kinh sáng tối! Các cháu cũng ít tham dự các Thánh Lễ Chúa nhật; may ra một năm
được l hay 2 lần. Nói đến ‘lễ buộc’ thì các cháu phản ứng khá gay gắt như ‘xã hội
hôm nay, làm gì còn việc ép buộc. Tự nguyện mới có giá trị, tham dự chỉ vì bị bắt
buộc thì còn có ích lợi gì!’
Tôi
thông cảm cho các nỗi lo âu của quí phụ huynh. Tôi cũng không bàn bạc về những suy
nghĩ của các cháu là đúng hay sai? Vẫn biết lo lắng cho tương lai của con cái
là bổn phận và ước mơ của cha mẹ. Nhưng, điều chúng ta lo có thay đổi gì trong
cuộc sống của các cháu! Nhiều khi, chúng ta lo quá, lo đến mức làm mất đi niềm
tin nơi các cháu. Điều đó có ích lợi cho các cháu hay không?
Tôi
lại đuợc nghe quí phụ huynh kể lại việc các cháu tham gia các đoàn bác ái, các
nhóm y tế … đi đến các nuớc nghèo thăm hỏi, cứu trợ và làm các việc thiện nguyện
hầu giúp đỡ và xoa dịu các vết thuơng của những nguời thiếu may mắn hơn con cái
của quí vị. Một điều đáng quí và đáng ngưỡng mộ là tiền vé máy bay và những khoản
chi tiêu cần thiết cho chuyến đi thiện nguyện cũng do bàn tay của các cháu làm
và để dành.
Việc
làm tông đồ của các cháu thật đang khích lệ và tán thuởng. Phải chăng các cháu
là những người con đã trả lời không với kiểu sống nhàm chán của lề luật, những
nghi thức máy móc của các nghi lễ và lối sống đạo hoành tráng và phô truơng
thanh thế của chúng ta. Việc làm của các cháu thực tế và phù hợp với tấm lòng của
các cháu: lo và quan tâm cho kẻ khác. Các cháu có thể là hạng người, tuy miệng
nói KHÔNG, cuối cùng lại làm CÓ; từ bỏ để bước ra ‘ngoài đồng’ làm các việc tông
đồ giúp đỡ những kẻ khốn cùng.
Lắng
nghe, đón nhận Tin Mừng rồi hối cải ra ngoài đồng thực hiện ý Chúa là tiến
trình cần theo. Còn nếu chỉ biết dựa vào công nghiệp, hệ thống lề luật mà đòi thuởng
công thì quả giống như người con chỉ biết nói vâng vâng dạ dạ, còn lòng đã bị
đóng kín. Lòng đã đầy ‘CÁI TÔI’ thì còn chỗ nào trống để mở ra cho tha nhân và
làm thế nào đón nhận đuợc Tin Mừng. Trong khi đó, bọn dân đen ít học, có thể là
nạn nhân của hệ thống giáo điều mà hàng ngũ lãnh đạo đặt ra, tuy nghèo nàn và thiếu
thốn tất cả; nhưng lại dễ mở lòng ra để đón nhận CHÚA VÀ TIN VUI CỨU ĐỘ CỦA NGUỜI.
Ðức
Giêsu không có cái nhìn như chúng ta. Người yêu thương những người tội lỗi biết
sám hối trở về. Người thường nói: "Ta không đến để kêu gọi những người
công chính mà là người tội lỗi. Và “Không phải bất cứ ai thưa với Thầy: “Lạy
Chúa! lạy Chúa!” là được vào Nước Trời cả đâu! Nhưng chỉ ai thi hành ý muốn của
Cha Thầy là Đấng ngự trên trời, mới được vào mà thôi.” Người kiên tâm chờ đợi
và hy vọng chúng ta hối cải. Dù đã nói KHÔNG nhiều lần, nhưng chỉ cần một lần
thưa CÓ và cố gắng thể hiện trong cuộc sống thì cũng thật xứng đáng để được Cứu
độ.
Như
vậy, việc sống đạo và chu toàn Thánh ý của Thiên Chúa không chỉ dựa vào lời nói;
nhưng bằng hành động. Một trong những việc làm quan trọng mà chúng ta cần thực
hiện là nhận biết chính mình, sửa đổi để lệ thuộc vào quyền năng của Thiên Chúa.
Đây chính là hồng ân. Chỉ có hồng ân và tin vui của Chúa mới giúp con người
thay đổi. Amen!